Bij verslaafden werkt beloning beter dan straf
On 24/06/2016 by Redactie StandardCocaïneverslaafden zijn slecht in het aanpassen van aangeleerd gedrag. Ook zijn ze minder geneigd actie te ondernemen om negatieve effecten te vermijden. Dat blijkt uit onderzoek van een internationaal team met onder meer psychologen Maartje Luijten van de Radboud Universiteit en Sanne de Wit van de Universiteit van Amsterdam.
Het onderzoek, dat beschreven staat in de nieuwe editie van wetenschapsblad Science, geeft handvatten voor de behandeling van verslaving.
Belonen en straffen
Psychologen onderzochten het effect van beloning en straf op het aanleren van gewoontes bij 72 proefpersonen met een cocaïneverslaving, terwijl 53 mensen zonder verslaving de controlegroep vormden.
In een twee tests kregen de proefpersonen afbeeldingen op een beeldscherm te zien en moesten ze daarop reageren. Bij de ene test veranderde de opzet van de proef na een kwartier en kregen de deelnemers straf bij fout gedrag. Verslaafden bleken slechter in het onderdrukken van wat ze al hadden aangeleerd.
Bij het andere experiment kregen de proefpersonen bij sommige afbeeldingen een milde schok toegediend. De schok voorkomen kon door op een pedaal te trappen. De verslaafden waren minder geneigd het pedaal in te drukken.
Gewoontevorming
Het onderzoek, dat onder leiding stond van psycholoog Karen Ersche van de University of Cambridge, toont de rigiditeit van het gedrag van verslaafden. Ze zijn heel gevoelig voor een aanvankelijke beloning, maar kunnen hun gedrag slecht aanpassen als de omstandigheden veranderen.
De snelle gewoontevorming en onverschilligheid tegenover straf, zijn misschien te vertalen naar effectievere behandeling van verslaving. Het benadrukken van de negatieve gevolgen van een verslaving, zoals bijvoorbeeld het dreigen met ontslag, is in veel gevallen niet effectief. De Wit: ‘Sterker nog, het brengt stress met zich mee en uit eerder onderzoek blijkt dat stress mensen juist terugwerpt op hun gewoonten.’ Dreigementen en straffen zouden in die zin het verslavingsprobleem dus kunnen verergeren.
Positief gedrag
De Wit ziet meer heil in het benutten van de gewoontegevoeligheid door de drugsverslaving te vervangen door een andere, positieve gewoonte. ‘Ik denk dan aan het opzoeken van gezelschap van vrienden en familie of het oppakken van een sport als alternatief voor drugsgebruik.’ Een andere aanpak die soelaas kan bieden is het belonen van het niet-gebruiken, zoals gebeurt in een onderdeel van cognitieve gedragstherapie dat contingency management wordt genoemd. Daarbij kunnen verslaafden bijvoorbeeld vouchers verdienen waarmee ze naar de sportschool kunnen.
Interessant artikel? Meld u dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!
Mee discussiëren? Dat kan in onze LinkedIn-groep.
You may also like
Archieven
- april 2024
- maart 2024
- februari 2024
- januari 2024
- december 2023
- november 2023
- oktober 2023
- september 2023
- augustus 2023
- juni 2023
- mei 2023
- april 2023
- maart 2023
- februari 2023
- januari 2023
- december 2022
- november 2022
- oktober 2022
- september 2022
- juni 2022
- mei 2022
- februari 2022
- januari 2022
- december 2021
- november 2021
- oktober 2021
- september 2021
- augustus 2021
- juni 2021
- april 2021
- maart 2021
- februari 2021
- januari 2021
- november 2020
- oktober 2020
- september 2020
- augustus 2020
- juli 2020
- juni 2020
- mei 2020
- april 2020
- maart 2020
- februari 2020
- januari 2020
- december 2019
- november 2019
- oktober 2019
- september 2019
- augustus 2019
- juni 2019
- mei 2019
- april 2019
- maart 2019
- februari 2019
- januari 2019
- december 2018
- november 2018
- oktober 2018
- september 2018
- augustus 2018
- juli 2018
- juni 2018
- mei 2018
- april 2018
- maart 2018
- februari 2018
- januari 2018
- december 2017
- november 2017
- oktober 2017
- september 2017
- juni 2017
- mei 2017
- april 2017
- maart 2017
- februari 2017
- januari 2017
- december 2016
- november 2016
- oktober 2016
- september 2016
- augustus 2016
- juli 2016
- juni 2016
- mei 2016
- april 2016
- maart 2016
- februari 2016
- januari 2016
- december 2015
- november 2015
- oktober 2015
- september 2015
- augustus 2015
- juli 2015
- juni 2015
- mei 2015
- april 2015
- maart 2015
- februari 2015
- januari 2015
- december 2014
- november 2014
- oktober 2014
- september 2014
- juli 2014
- juni 2014
- mei 2014
- april 2014
- maart 2014
- februari 2014
- januari 2014
- december 2013
- november 2013
- oktober 2013
- september 2013