Depressief kind te herkennen aan spelgedrag
On 04/12/2014 by Redactie StandardEen depressief kind in de leeftijd van drie tot zes jaar, is te herkennen aan de manier waarop het speelt. Dat concludeert orthopedagoog Annemieke Mol Lous. Zij promoveert op 15 december aan de Radboud Universiteit.
Depressief kind bestaat niet?
Haar eerste studie deed Mol Lous al twintig jaar geleden. Het heersende idee was toen dat depressieve kinderen in de kleuterleeftijd niet bestonden. “Dat komt omdat je het moeilijk herkent, een depressief kind is niet de hele dag somber. En we baseren ons bij de diagnose van depressie vooral op wat mensen zeggen over hun stemming. ‘Ik ben steeds somber, ik voel me schuldig, ik schaam me.’ Dat vertellen kleine kinderen natuurlijk niet”.
Toch kunnen jonge kinderen – zelfs baby’s – bijvoorbeeld in reactie op stress of trauma vastlopen in negatieve of verwarrende emoties. Dat zijn kenmerkende symptomen die een depressief kind laat zien, en het is belangrijk om die te behandelen. “Het systeem moet in een andere stand komen, in het uiterste geval door medicatie”, vindt Mol Lous.
Spelend omgaan met emoties
Mol Lous vroeg zich af of je een depressief kind kunt herkennen zijn aan spel. “Er waren wel theorieën dat een depressief kind in de regel minder speelt, en dat de kwaliteit van het spel minder is, maar echt systematisch was dat nooit onderzocht. Ik heb dat wel gedaan. Het blijkt dat een depressief kind in het algemeen minder speelt en vooral problemen krijgt als hem of haar gevraagd wordt over negatieve emoties te spelen.”
Bij kinderen in de leeftijd van drie tot zes komt “doen-alsof” en het spelen van rollenspellen enorm tot ontwikkeling. Kinderen gebruiken het spel om emoties na te spelen en te reguleren.
“Als je een niet-depressief kind vraagt om iets verdrietigs te spelen komt er al snel een heel verhaal, zo van ’toen was Lotte ziek, en toen ging ze naar de dokter, en toen ging ze dood en toen kwam pappa en die zei: weet je wat we gaan patatjes eten en toen kwam het weer helemaal goed’. Een depressief kind kan niks met zo’n spelsituatie, die zal stilvallen, of de poppetjes van tafel gooien.’
Bij andere aandoeningen die ook invloed hebben op het spel van kinderen, zoals autisme bijvoorbeeld, zie je dat niet. Wat mij aangaat is mijn studie wetenschappelijke ondersteuning voor de kracht van speltherapie.”
Leerkrachten herkennen depressie
De kinderen die ze betrok in haar studie hadden een diagnose ‘ernstige depressie’, gesteld door een kinderpsychiater. Ook was er een controlegroep. Het duurde lang om voldoende kinderen te vinden, vertelt Mol Lous. ‘Gelukkig is het een zeldzaam fenomeen.’
Om een depressie echt vast te kunnen stellen zijn er uiteraard professionals nodig zoals een psychiater. Toch kunnen leerkrachten wel een belangrijke rol spelen als het gaat om het signaleren van mogelijke depressieve klachten. “In mijn derde studie heb ik gekeken of leerkrachten op basis van hun reguliere observaties van het spel in de klas een depressief kind kunnen herkennen. Dat blijkt zo te zijn. Ze kunnen een kind helpen door suggesties te doen in het spel, om het zo te leren om te gaan met emotionele situaties. Werkt dat niet voldoende dan is het ook zeker iets om met de intern begeleider en de ouders te bespreken. Niet lekker spelen kan een indicatie zijn voor latere problemen.”
Interessant artikel? Meld je dan aan voor de gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!
You may also like
Archieven
- april 2024
- maart 2024
- februari 2024
- januari 2024
- december 2023
- november 2023
- oktober 2023
- september 2023
- augustus 2023
- juni 2023
- mei 2023
- april 2023
- maart 2023
- februari 2023
- januari 2023
- december 2022
- november 2022
- oktober 2022
- september 2022
- juni 2022
- mei 2022
- februari 2022
- januari 2022
- december 2021
- november 2021
- oktober 2021
- september 2021
- augustus 2021
- juni 2021
- april 2021
- maart 2021
- februari 2021
- januari 2021
- november 2020
- oktober 2020
- september 2020
- augustus 2020
- juli 2020
- juni 2020
- mei 2020
- april 2020
- maart 2020
- februari 2020
- januari 2020
- december 2019
- november 2019
- oktober 2019
- september 2019
- augustus 2019
- juni 2019
- mei 2019
- april 2019
- maart 2019
- februari 2019
- januari 2019
- december 2018
- november 2018
- oktober 2018
- september 2018
- augustus 2018
- juli 2018
- juni 2018
- mei 2018
- april 2018
- maart 2018
- februari 2018
- januari 2018
- december 2017
- november 2017
- oktober 2017
- september 2017
- juni 2017
- mei 2017
- april 2017
- maart 2017
- februari 2017
- januari 2017
- december 2016
- november 2016
- oktober 2016
- september 2016
- augustus 2016
- juli 2016
- juni 2016
- mei 2016
- april 2016
- maart 2016
- februari 2016
- januari 2016
- december 2015
- november 2015
- oktober 2015
- september 2015
- augustus 2015
- juli 2015
- juni 2015
- mei 2015
- april 2015
- maart 2015
- februari 2015
- januari 2015
- december 2014
- november 2014
- oktober 2014
- september 2014
- juli 2014
- juni 2014
- mei 2014
- april 2014
- maart 2014
- februari 2014
- januari 2014
- december 2013
- november 2013
- oktober 2013
- september 2013