Genetisch verband tussen creativiteit, schizofrenie en bipolaire stoornis
On 11/06/2015 by Redactie StandardGenen die een rol spelen bij schizofrenie en bipolaire stoornissen beïnvloeden ook creativiteit. Deze bevinding werd al gedaan in een grote studie in IJsland. Onderzoekers van het Nederlands Tweelingen Register (NTR) verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam, veronderstelden al langer dat er een link is tussen creativiteit en psychiatrische aandoeningen zoals schizofrenie. Nu bevestigen zij in Nature Neuroscience die hypothese en geven ook een verklaring voor het verband.
Positieve aspecten van risicogenen
Het idee dat creativiteit en psychiatrische aandoeningen mogelijk een gemeenschappelijke basis hebben, gaat terug op waarnemingen bij beroemde kunstenaars zoals Vincent van Gogh. Als zo’n verband wordt verklaard door een set genen die het risico op schizofrenie of een bipolaire stoornis verhoogt, maar tegelijkertijd de kans vergroot dat iemand creatieve talenten heeft, wordt ook een andere paradox opgelost. Namelijk: waarom genen met schadelijke effecten voor het individu (zoals schizofreniegenen) toch aanwezig blijven in de populatie. Op sommige ziekten heeft natuurlijke selectie geen grip en soms is het duidelijk waarom. Een voorbeeld: dementie ontstaat vaak op latere leeftijd en heeft meestal geen effect op hoeveel kinderen een persoon krijgt. Schizofrenie is wél nadelig voor reproductief succes, waarmee je zou verwachten dat genen voor schizofrenie langzaam verdwijnen omdat patiënten minder kinderen krijgen. Echter, als genen die het risico op schizofrenie verhogen ook gunstige effecten kunnen hebben – zoals creativiteit – verklaart dat mogelijk waarom de ziekte in de populatie blijft voortbestaan.
Creatieve mensen denken anders door genotype
Voor de meeste psychiatrische aandoeningen weten we nog weinig over de onderliggende genetica en biologische processen die bij de ziekte zijn betrokken. De wetenschappers, waaronder VU-onderzoeker Abdel Abdellaoui, bevestigen het idee dat aandoeningen zoals schizofrenie en bipolaire stoornis het extreem zijn van een normaal spectrum van menselijk gedrag en dat op een ander deel van dit spectrum bijvoorbeeld creativiteit is te zien. Creatieve mensen hebben mede dankzij hun genotype de mogelijkheid om anders te denken. Wanneer die aanleg samengaat met schadelijke biologische of omgevingsfactoren, kan dit leiden tot psychiatrische aandoeningen. Abdellaoui: “Dankzij steeds grotere studies brengt de moleculaire genetica in de laatste jaren genetische risicofactoren voor psychiatrische aandoeningen in kaart. Wij laten zien dat we die resultaten ook kunnen gebruiken om te verkennen in hoeverre psychiatrische aandoeningen biologische mechanismen delen met gezonde eigenschappen zoals creativiteit.”
Voor wie toegang heeft tot het blad, is het hele artikel te vinden in Nature Neuroscience.
Interessant artikel? Meld u dan aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!
Nog geen lid van onze LinkedIn groep? Meld je aan en praat mee over dit en andere artikelen.
You may also like
Archieven
- april 2024
- maart 2024
- februari 2024
- januari 2024
- december 2023
- november 2023
- oktober 2023
- september 2023
- augustus 2023
- juni 2023
- mei 2023
- april 2023
- maart 2023
- februari 2023
- januari 2023
- december 2022
- november 2022
- oktober 2022
- september 2022
- juni 2022
- mei 2022
- februari 2022
- januari 2022
- december 2021
- november 2021
- oktober 2021
- september 2021
- augustus 2021
- juni 2021
- april 2021
- maart 2021
- februari 2021
- januari 2021
- november 2020
- oktober 2020
- september 2020
- augustus 2020
- juli 2020
- juni 2020
- mei 2020
- april 2020
- maart 2020
- februari 2020
- januari 2020
- december 2019
- november 2019
- oktober 2019
- september 2019
- augustus 2019
- juni 2019
- mei 2019
- april 2019
- maart 2019
- februari 2019
- januari 2019
- december 2018
- november 2018
- oktober 2018
- september 2018
- augustus 2018
- juli 2018
- juni 2018
- mei 2018
- april 2018
- maart 2018
- februari 2018
- januari 2018
- december 2017
- november 2017
- oktober 2017
- september 2017
- juni 2017
- mei 2017
- april 2017
- maart 2017
- februari 2017
- januari 2017
- december 2016
- november 2016
- oktober 2016
- september 2016
- augustus 2016
- juli 2016
- juni 2016
- mei 2016
- april 2016
- maart 2016
- februari 2016
- januari 2016
- december 2015
- november 2015
- oktober 2015
- september 2015
- augustus 2015
- juli 2015
- juni 2015
- mei 2015
- april 2015
- maart 2015
- februari 2015
- januari 2015
- december 2014
- november 2014
- oktober 2014
- september 2014
- juli 2014
- juni 2014
- mei 2014
- april 2014
- maart 2014
- februari 2014
- januari 2014
- december 2013
- november 2013
- oktober 2013
- september 2013