Kinderen met faalangst: 10 beproefde tips voor professionals
On 20/01/2014 by Redactie StandardFaalangst komt bij kinderen vaak voor en is een problematische vorm van angst die zich op cognitief, sociaal of motorisch gebied voordoet bij het leveren van prestaties. De concentratie op een mogelijke mislukking blokkeert de aanwezige kennis en vaardigheden.
Faalangst als ‘self-fulfilling prophecy’
Esther Bressers, trainer leerlingbegeleiding bij Ortho Consult: “Kinderen met faalangst nemen aan dat iets wat ze willen of moeten doen, fout zal gaan. Ze zijn bang in de ogen van anderen tekort te schieten. De angsten en de spanningen die daaruit voortvloeien gaan er dan toe leiden dat er sprake is van onderprestatie”.
Kinderen met faalangst zijn zich vaak sterk bewust van hun angst en kunnen prima aangeven waar ze wanneer last van hebben. Het zijn vaak kinderen die verder goed functioneren in het leven. Het gaat echter fout bij taaksituaties waarin ze beoordeeld / geëvalueerd worden in termen van goed of niet goed.
Begeleiding is bij het te lijf gaan van die problemen belangrijk, zo stelt Bressers: “Uitblijven van begeleiding leidt bij 6 van de 10 kinderen met faalangst tot instorten, waardoor sluimerende angst een levenskenmerk wordt”.
Uitingsvormen bij kinderen met faalangst
Kinderen met faalangst uiten hun faalangst op heel uiteenlopende manieren. “Sommige kinderen sluiten zich op in zichzelf, waardoor niemand iets van hun faalangst merkt, maar er zijn ook kinderen die agressief worden, de clown gaan uithangen of situaties waarin ze beoordeeld worden gaan vermijden. Dat leidt soms zelfs tot vroegtijdig schoolverlaten. In andere gevallen gaan kinderen met faalangst anderen kleineren om op die manier zelf groter te lijken. In alle gevallen blijft de eigenheid, maar vooral ook de natuurlijke kracht die in het kind schuilt, verstopt”, aldus Bressers
Tips
Bressers geeft daarom tien tips die bewezen hebben nuttig te zijn voor mensen die werken met kinderen met faalangst:
- Bepaal de actualiteit van de faalangst nauwgezet. De aanname “eens faalangst, altijd faalangst” klopt niet. Soms is het erger dan op andere momenten;
- Check de verwachtingen van ouders en de loyaliteit van kinderen naar die ouders. Ouders geven ongeschreven regels door aan hun kinderen. Nemen ouders kinderen dingen uit handen? Voeren ze de druk op? Kinderen trekken daar lessen uit over de mate waarin zij opgewassen zijn tegen hun taken. Bressers: “Er wordt in gezinnen te weinig gesproken over mislukkingen. Kinderen krijgen vaak van hun ouders de opdracht dat alles moet lukken. Vaak is dat niet uitgesproken, maar blijkt dat uit de houding van ouders. Kinderen willen hun ouders gelukkig maken en ervaren daardoor soms een enorme druk om te presteren”;
- Leg ook de nadruk op positieve punten van kinderen met faalangst;
- Zorg dat je tegen stilte kunt. Vaak laten kinderen met faalangst stiltes vallen omdat ze het gevoel hebben beoordeeld te worden;
- Kinderen met faalangst hebben niet zozeer mensen in een reddersrol nodig, maar de ervaring het zelf te kunnen oplossen. Zet jongeren in hun eigen kracht;
- Leer het kind anders omgaan met weerstand. Erkenning van faalangst als weerstand leidt ertoe dat kinderen de zin en onzin van faalangst leren inzien;
- Help emoties te laten doorvoelen. Bressers: “Emoties zijn net een plasje. Als je ze te lang ophoudt, dan gaat het spannen. Help kinderen met faalangst daarom in contact te komen met die emoties;
- Geef feedback waarbij je informatie geeft over het gedrag van de ander en wat dat gedrag bij jou teweeg brengt. Zo laat je kinderen beseffen dat ze invloed hebben en krijgen ze de controle terug;
- Heb aandacht voor wat kinderen met faalangst aan zichzelf toeschrijven wanneer successen plaatsvinden. Schrijven ze het aan zichzelf toe of aan anderen? Vaak beseffen ze zelf niet hun eigen aandeel in hun succesen.
- Laat kinderen met faalangst merken dat je ze waardeert, ongeacht wat ze presteren.
Volgens Bressers is het daarbij van belang om kinderen met faalangst hun zelfdestructieve gedrag te laten zien als een brok energie die je kunt ombuigen in een constructieve richting. “Ouders, vrienden, leraren en klasgenoten kunnen daarin belangrijke wisselwachters zijn. Didactiek dient daarom ondergeschikt te zijn aan het welzijn van leerlingen. Resultaten zijn belangrijk, maar het proces is daarvoor essentiëel”.
Interessant artikel? Meld je dan ook aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis niets!
You may also like
Archieven
- maart 2024
- februari 2024
- januari 2024
- december 2023
- november 2023
- oktober 2023
- september 2023
- augustus 2023
- juni 2023
- mei 2023
- april 2023
- maart 2023
- februari 2023
- januari 2023
- december 2022
- november 2022
- oktober 2022
- september 2022
- juni 2022
- mei 2022
- februari 2022
- januari 2022
- december 2021
- november 2021
- oktober 2021
- september 2021
- augustus 2021
- juni 2021
- april 2021
- maart 2021
- februari 2021
- januari 2021
- november 2020
- oktober 2020
- september 2020
- augustus 2020
- juli 2020
- juni 2020
- mei 2020
- april 2020
- maart 2020
- februari 2020
- januari 2020
- december 2019
- november 2019
- oktober 2019
- september 2019
- augustus 2019
- juni 2019
- mei 2019
- april 2019
- maart 2019
- februari 2019
- januari 2019
- december 2018
- november 2018
- oktober 2018
- september 2018
- augustus 2018
- juli 2018
- juni 2018
- mei 2018
- april 2018
- maart 2018
- februari 2018
- januari 2018
- december 2017
- november 2017
- oktober 2017
- september 2017
- juni 2017
- mei 2017
- april 2017
- maart 2017
- februari 2017
- januari 2017
- december 2016
- november 2016
- oktober 2016
- september 2016
- augustus 2016
- juli 2016
- juni 2016
- mei 2016
- april 2016
- maart 2016
- februari 2016
- januari 2016
- december 2015
- november 2015
- oktober 2015
- september 2015
- augustus 2015
- juli 2015
- juni 2015
- mei 2015
- april 2015
- maart 2015
- februari 2015
- januari 2015
- december 2014
- november 2014
- oktober 2014
- september 2014
- juli 2014
- juni 2014
- mei 2014
- april 2014
- maart 2014
- februari 2014
- januari 2014
- december 2013
- november 2013
- oktober 2013
- september 2013