Geen taalachterstand, wel tweedeling Noord-Nederlandse jeugd
On 02/03/2016 by Redactie StandardJonge kinderen uit Noordoost-Nederland beginnen, anders dan aangenomen, gemiddeld niet met een taalachterstand aan de basisschool. Maar er zijn erg grote verschillen tussen kinderen die in een ‘talige cultuur’ worden opgevoed en kinderen die dat moeten missen. Daardoor is er wel degelijk een grote groep kinderen met een problematische taalachterstand. Dat blijkt uit promotieonderzoek van orthopedagoog Bé Poolman, die 10 maart aan de Rijksuniversiteit Groningen promoveert.
Taalachterstand
Al decennialang wordt het platteland van Noordoost-Nederland in verband gebracht met onderwijsachterstanden als gevolg van taalachterstanden. Het is tenslotte onmiskenbaar een regio met een lager opleidingsniveau en een lager gemiddeld inkomen. Bovendien is het aantal culturele voorzieningen er lager. Maar hoewel het beleid erop gericht is om taalachterstanden te verkleinen, is nooit goed onderzocht hoe groot die achterstand eigenlijk is. Onderzoeker Bé Poolman is zelf verrast dat nu blijkt dat deze regio gemiddeld helemaal in de pas loopt: ‘Er is een groep die het gemiddeld tot goed doet, soms zelfs beter dan kinderen elders in het land. Die hebben een uitstekende taalontwikkeling en dat houdt het gemiddelde op peil.’ Het probleem zit volgens hem eerder in de verdeling tussen de kinderen: ‘Je hebt een zogenaamde bimodale verdeling over de kinderen. Er is namelijk ook een groep die echt een forse taalachterstand heeft. Dat is een tweedeling die ook in eerdere onderzoeken al is vastgesteld. De scheidslijn heeft niet alleen sociaal-economische, maar vooral culturele factoren.’
Voorlezen
Poolman maakte voor zijn onderzoek gebruik van bestaande landelijke gegevens, maar hij volgde ook de taalontwikkeling van leerlingen op twaalf scholen rond Delfzijl. Ook hield hij een reeks interviews met de ouders van kinderen. Hij stelde vast dat het opleidingsniveau van de ouders wel van belang is, maar dan via onder meer de verwachtingen die ze van hun kinderen hebben, hun opvattingen over opvoeding en de rol die taal in het gezin speelt. ‘Het gaat bijvoorbeeld om de manier waarop in het gezin met taal en geletterdheid wordt omgegaan. In een gezin waar boeken met een rijke woordenschat worden voorgelezen, is de kans op een goede taalontwikkeling groter. Maar ik heb in mijn onderzoek ook met ouders gepraat die het niet zo belangrijk vinden om moeilijke boekjes voor te lezen. Daardoor ontstaan de verschillen, want taalvaardigheid leren de kinderen in de eerste fase van hun leven vooral van hun ouders.’
Opvoedingsondersteuning
Poolman ziet wel mogelijkheden om achterstanden in te laten lopen door ingrijpen van buitenaf. Wat hem betreft krijgen niet alleen de kinderen extra begeleiding, maar komt er ook opvoedingsondersteuning voor de ouders. Ten eerste om een meer geletterde omgeving thuis te creëren en ten tweede om ze door volwasseneneducatie zelf ook hogerop te helpen. Vergelijkbare Family Learning programma’s draaien ook met succes in Engeland.
Interessant artikel? Meld u dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!
Mee discussiëren over dit artikel? Dat kan in onze LinkedIn-groep.
You may also like
Archieven
- april 2024
- maart 2024
- februari 2024
- januari 2024
- december 2023
- november 2023
- oktober 2023
- september 2023
- augustus 2023
- juni 2023
- mei 2023
- april 2023
- maart 2023
- februari 2023
- januari 2023
- december 2022
- november 2022
- oktober 2022
- september 2022
- juni 2022
- mei 2022
- februari 2022
- januari 2022
- december 2021
- november 2021
- oktober 2021
- september 2021
- augustus 2021
- juni 2021
- april 2021
- maart 2021
- februari 2021
- januari 2021
- november 2020
- oktober 2020
- september 2020
- augustus 2020
- juli 2020
- juni 2020
- mei 2020
- april 2020
- maart 2020
- februari 2020
- januari 2020
- december 2019
- november 2019
- oktober 2019
- september 2019
- augustus 2019
- juni 2019
- mei 2019
- april 2019
- maart 2019
- februari 2019
- januari 2019
- december 2018
- november 2018
- oktober 2018
- september 2018
- augustus 2018
- juli 2018
- juni 2018
- mei 2018
- april 2018
- maart 2018
- februari 2018
- januari 2018
- december 2017
- november 2017
- oktober 2017
- september 2017
- juni 2017
- mei 2017
- april 2017
- maart 2017
- februari 2017
- januari 2017
- december 2016
- november 2016
- oktober 2016
- september 2016
- augustus 2016
- juli 2016
- juni 2016
- mei 2016
- april 2016
- maart 2016
- februari 2016
- januari 2016
- december 2015
- november 2015
- oktober 2015
- september 2015
- augustus 2015
- juli 2015
- juni 2015
- mei 2015
- april 2015
- maart 2015
- februari 2015
- januari 2015
- december 2014
- november 2014
- oktober 2014
- september 2014
- juli 2014
- juni 2014
- mei 2014
- april 2014
- maart 2014
- februari 2014
- januari 2014
- december 2013
- november 2013
- oktober 2013
- september 2013