Drs. Carin Wevers
Dit wordt mijn eerste positieve column sinds ik voor Blik op Hulp schrijf, want een aantal gebeurtenissen van de afgelopen maand hebben me weer hoop en vertrouwen in de kracht van mensen gegeven. Het begon met de bezetting van het Bunge- en Maagdenhuis in Amsterdam door studenten die zich verzetten tegen de megalomane bouwplannen van het College van bestuur van de UvA. Ze eisen meer inspraak. De studenten zijn weer betrokken bij hun onderwijs, alleen dat al. Op mijn opleiding hebben we als docenten de studenten jarenlang moeten smeken om zitting te nemen in ondernemingsraden en opleidingscommissies, laat staan dat ze ooit hebben gedemonstreerd voor beter onderwijs.
Kort daarop vielen de graaiende bestuurders van diverse met publiek geld gefinancierde ondernemingen één voor één door de mand met als klap op de vuurpijl de schandalige praktijken van ABN-AMRO. Dat de medewerkers het niet langer pikten en dat de commissarissen een rondje langs de filialen moesten maken om één en ander uit te leggen, voelde alleen al als een triomf. Maar als dat net zo’n zielige vertoning was als het gestamel van de voorzitter van de bank, de heer Rik van Slingelandt, voor de Tweede Kamercommissie, dan hoop ik dat de medewerkers zich nu aan het beraden zijn op verdere stappen. Je schijnt een heel mooi uitzicht te hebben vanuit de directiekamer van het hoofdkantoor van de bank in Rotterdam.
Hart boven hard
En dan werd ik ook heel vrolijk van onze buren, de Belgen. Hier is in augustus 2014 eennieuwe burgerbeweging opgestaan met de naam ‘Hart boven hard’ die zich specifiek keert tegen het fundamentalistische marktdenken. De beweging verdedigt ‘solidariteit, waarde boven winst en zuurstof voor mensen’. Het zijn nu niet meteen termen waar je hart sneller van gaat kloppen, maar toch hebben de initiatiefnemers het voor elkaar gebokst om op 29 maart 20.000 (!) mensen de straat op te krijgen om te demonstreren voor een socialer België met meer aandacht voor cultuur, zorg en onderwijs. Geen grote leuzen, geen grote woorden, gewoon door te benoemen waar ze genoeg van hebben: de al te economische kijk op de samenleving. En ze groeien met de dag: in Wallonië heten ze ‘Tout autre chose’. In heel het land zijn inmiddels in twintig steden lokale afdelingen opgezet.
Is in België de zorg en het onderwijs dan zoveel slechter dat mensen er genoeg van hebben? In tegendeel België heeft al jaren een goede reputatie op het gebied van de gezondheidszorg en veel Nederlanders uit de grensstreek prefereren een ziekenhuis in België. Alleen al in een ziekenhuis in Genk, even ten westen van Maastricht, lieten zich vorig jaar 4.000 Nederlanders opereren.
Ook worden in België de zorgbehoevende bejaarden niet uit de verzorgingsflats gemieterd omdat deze verzorging te duur zou zijn. De ouderenzorg wordt daar voor het merendeel nog door de non-profitsector – een bijna archaïsche term – verzorgd.
Wat hebben die Belgen dan dat wij niet hebben, zo vraag ik me af? Leeft de sociaal democratie daar nog, waardoor mensen eerder op de bres gaan voor solidariteit met kwetsbare mensen?
Revue Ravage
Nou nee, ook niet. Het toneelstuk Revue Ravage van Tom Lanoye trekt momenteel volle zalen en handelt over een uitgebluste socialist en is volgens de senator Bert Anciaux van de Vlaamse sociaal democratische partij – een zusterorganisatie van onze PvdA, zeer herkenbaar. ‘Het is vijf voor twaalf voor de oude politiek en tijd om te herbronnen’ zegt Anciaux in het NRC Handelsblad van 28 maart.
Zouden de PvdA kamerleden Jacobi en Vos ook naar het toneelstuk van Lanoye zijn geweest, waardoor ook bij hen eindelijk is doorgedrongen dat de PvdA sinds Kok de sociale en solidaire veren heeft afgeschud, vervallen is tot een vazalpartij van de VVD? Dat ze daarom nu durfden te komen met hun aanklacht tegen de neo-liberale politiek van Samson?
Hoe krijgen we het hier in Nederland socialer en eerlijker? Wat de Belgen kunnen moeten wij toch ook kunnen? We beginnen klein: ik roep alle docenten en studenten van de faculteiten Social Work, alle professionals in zorg en welzijn op om samen een “Hart boven hard” afdeling in Nederland te starten. Hoe dat moet? Kijk op http://www.hartbovenhard.be. En de eisen kunnen we plagiëren, dat is voor deze keer – echt alleen deze keer! – toegestaan: ‘We willen het anders! Wij geloven dat er geld genoeg is om jongeren en kwetsbare mensen kansen te geven, als we het maar eerlijker verdelen. Wij willen meer aandacht voor wat het leven rijker en menselijker maakt: cultuur, zorg, onderwijs. Alleen van een samenleving waarin iedereen zich thuis voelt, worden we samen beter.’
Drs. Carin Wevers is vrijdenker, filosoof, docent aan Zuyd Hogeschool en vaste columnist van Blik op Hulp
