
Meisjes die op vmbo-basis zitten of een opleiding op mbo 2 niveau volgen, starten vaak vol ambities aan school. Nadat ze de startkwalificatie mbo 2 in de richting zorg hebben gehaald, volgt echter vaak een desillusie. Hun diploma zorgt er niet voor dat ze tot een gewenst beroep komen, werk vinden of economisch zelfstandig kunnen worden. Van de toekomst die ze voor ogen hadden, blijft dan weinig tot niets meer over. Dat toont sociologe en antropologe Talitha Stam van de Erasmus Universiteit Rotterdam aan in haar proefschrift “Wat een meisje wil”.
Ambities
Stam onderzocht een groep meiden en hun ambities op het vmbo-basis en mbo 2 niveau in de richting zorg op multi-etnische scholen. Hierbij keek ze specifiek naar meisjes van autochtoon Nederlandse komaf met laagopgeleide ouders. Deze groep meisjes blijkt kwetsbaar en bovendien door de jaren heen onzichtbaar geworden voor zowel onderzoekers als beleidsmakers. De meesten van hen halen immers wel hun startkwalificatie en zijn daardoor relatief weinig terug te vinden in de gegevens over voortijdig schoolverlaten en andere statistieken.
Wel stage, geen baan
Hun mbo-niveau 2 diploma leidt echter vaak niet tot het beroep dat ze graag zouden willen uitoefenen, tot werk in de zorg of tot economische zelfstandigheid. De meesten van hen willen graag werken in de zorg, zoals bijvoorbeeld de kraamzorg of als verpleegkundige in het ziekenhuis. Deze beroepen kunnen echter pas vanaf mbo-niveau 3 en hoger worden gekozen. Dat betekent dat zij eerst een niveau 2 opleiding moeten afronden, voordat ze kunnen doorstromen naar niveau 3 en hoger. Binnen de zorgsector blijken zij nog wel stage te kunnen lopen met hun niveau, maar daar uiteindelijk niet te kunnen werken. Voor deze meiden is doorstromen naar mbo-niveau 3 of 4 ook vaak geen mogelijkheid. Hun toekomstperspectief verdwijnt daardoor als sneeuw voor de zon en zo staan ze in feite met lege handen. Een schrijnende conclusiesuit haar proefschrift is dan ook dat studenten binnen mbo-niveau 2 voor niet-bestaande banen in de zorg opgeleid worden.
Valkuil
Stam concludeert in haar onderzoek dat de grootste valkuil de sterke focus op een startkwalificatie is, terwijl er te weinig wordt omgezien naar het ontwikkelen en realiseren van de beroepsaspiraties van deze jonge mensen. Het inzetten van gerichte loopbaanbegeleiding op het mbo zou volgens haar kunnen zorgen voor een betere aansluiting tussen onderwijsniveau en aspiraties. Stam wil met haar proefschrift bijdragen aan deze ‘onzichtbare’ groep meisjes en hun problematiek meer zichtbaar maken bij beleidsmakers, onderzoekers en scholen. Haar proefschrift kan hier gedownload worden.
Interessant artikel? Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!
Mee discussiëren over dit en andere artikelen kan in onze LinkedIn-groep.