Vergevingsgezindheid moeilijk aan te leren
On 17/06/2015 by Redactie StandardOuders hebben weinig invloed op hoe vergevingsgezind een kind is ten opzichte van andere kinderen. De belangrijkste factor is hoe goed bevriend de kinderen met elkaar zijn. Ook blijkt dat kinderen die zich speciaal voelen minder vergevingsgezind zijn. Dit zijn conclusies uit onderzoek door Reine van der Wal, die vrijdag 26 juni promoveert aan de Radboud Universiteit binnen het NWO-programma Jeugd en gezin.
Een kind dat geen uitnodiging krijgt voor een feestje, niet gekozen wordt met gym of merkt dat zijn geheim verklapt is door een vriendje. Gedragswetenschapper Reine van der Wal van het Behaviourial Science Institute van de Radboud Universiteit onderzocht hoe vergevingsgezind kinderen van 9 tot 12 jaar met dit soort situaties omgaan. ‘Ik wilde weten: wat voorspelt nu hoe een kind gaat reageren?’
De meest logische factor leken de ouders. ‘Maar die blijken helemaal geen sterke rol te hebben, in elk geval geen directe invloed.’ Verreweg het belangrijkst bleek of de kinderen bevriend waren. Een bevriend kind krijgt veel sneller vergeving, dan een niet-bevriend kind.
Evolutie en vergeving
Van der Wal verklaart de beperkte invloed van de ouders doordat vergeving evolutionair ontwikkeld gedrag lijkt, voortkomend uit een natuurlijke behoefte om een relatie met een ander in stand te houden. ‘Kinderen móeten met leeftijdgenoten omgaan om gelukkig en gezond te zijn. Tegelijkertijd is het onontkoombaar dat ze elkaar kwetsen. Een van de grootste uitdagingen in het kinderleven is dus het in stand houden van hun vriendschappen, ondanks voortdurend opborrelende conflicten.’ Vergeven blijkt daarin cruciaal. ‘Het lijkt zelfs bijna onmogelijk voor een kind om een vriendschap voor lange tijd te houden als een kind niet kan vergeven.’
‘Speciale’ kinderen minder vergevingsgezind
Van der Wal onderzocht in een ander experiment hoe vergevingsgezind kinderen zijn die het gevoel hebben dat ze speciaal zijn. Nadat zij eerst een recente kwetsing op een blaadje hadden genoteerd, werden zij verdeeld in groepen. Kinderen in de ‘speciale groep’ kregen de opdracht een bijzonder kenmerk van zichzelf te noteren (‘ik heb rood haar, ik kan goed voetballen…’). Een groep van ‘gelijken’ kreeg juist de opdracht overeenkomsten met anderen (‘ik ben wel eens verdrietig, ik heb twee benen…’) op te schrijven. De daaropvolgende ‘grove kwetsing’ (zoals: ‘jij mag niet op mijn feestje komen’) werd door de groep ‘specialen’ minder vergeven dan door de anderen.
Van der Wal: ‘Eenzelfde soort experiment onder circa tweehonderd studenten leverde soortgelijk resultaat op. Te veel nadruk op hoe uniek iemand is, lijkt het proces van vergeving te ondermijnen en dus interpersoonlijke relaties aan te tasten. Ook bij volwassenen.’
Populaire jongens en meisjes
Ook van belang bleek de positie van het kind in een groep. Hoe populairder een kind, hoe vergevingsgezinder het was, zowel naar vriendjes als niet-vriendjes. Gek genoeg zag Van der Wal dat ‘prosociale’ gedrag vooral optreden bij populaire jongens en niet bij populaire meisjes. Een mogelijke verklaring, die ze geeft, is dat ’t voor populaire jongens op die leeftijd ‘gewoon’ is om aardig te doen, terwijl populariteit bij meisjes niet per se samengaat met aardig doen tegen anderen.
Volgens Van der Wal is vergeving mogelijk aan te leren. Uit haar onderzoek blijkt namelijk ook dat een kind dat zijn impulsen kan controleren vergevingsgezinder is.’Kinderen die hun impulsen leren te onderdrukken presteren beter op school, maar het is waarschijnlijk dat kinderen er ook socialer door worden. Hier is nog veel winst te behalen.’
Meer informatie over het proefschrift van Reine van der Wal is te vinden op haar website.
Interessant artikel? Meld u dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!
You may also like
Archieven
- maart 2024
- februari 2024
- januari 2024
- december 2023
- november 2023
- oktober 2023
- september 2023
- augustus 2023
- juni 2023
- mei 2023
- april 2023
- maart 2023
- februari 2023
- januari 2023
- december 2022
- november 2022
- oktober 2022
- september 2022
- juni 2022
- mei 2022
- februari 2022
- januari 2022
- december 2021
- november 2021
- oktober 2021
- september 2021
- augustus 2021
- juni 2021
- april 2021
- maart 2021
- februari 2021
- januari 2021
- november 2020
- oktober 2020
- september 2020
- augustus 2020
- juli 2020
- juni 2020
- mei 2020
- april 2020
- maart 2020
- februari 2020
- januari 2020
- december 2019
- november 2019
- oktober 2019
- september 2019
- augustus 2019
- juni 2019
- mei 2019
- april 2019
- maart 2019
- februari 2019
- januari 2019
- december 2018
- november 2018
- oktober 2018
- september 2018
- augustus 2018
- juli 2018
- juni 2018
- mei 2018
- april 2018
- maart 2018
- februari 2018
- januari 2018
- december 2017
- november 2017
- oktober 2017
- september 2017
- juni 2017
- mei 2017
- april 2017
- maart 2017
- februari 2017
- januari 2017
- december 2016
- november 2016
- oktober 2016
- september 2016
- augustus 2016
- juli 2016
- juni 2016
- mei 2016
- april 2016
- maart 2016
- februari 2016
- januari 2016
- december 2015
- november 2015
- oktober 2015
- september 2015
- augustus 2015
- juli 2015
- juni 2015
- mei 2015
- april 2015
- maart 2015
- februari 2015
- januari 2015
- december 2014
- november 2014
- oktober 2014
- september 2014
- juli 2014
- juni 2014
- mei 2014
- april 2014
- maart 2014
- februari 2014
- januari 2014
- december 2013
- november 2013
- oktober 2013
- september 2013