Hoogsensitiviteit van groeiend belang voor de praktijk
On 27/02/2024 by Redactie StandardHoogsensitiviteit wordt binnen de wetenschappelijke gemeenschap aangeduid met de term Sensory Processing Sensitivity (SPS). Dit is een temperament- of persoonlijkheidstrek die duidt op een verhoogde gevoeligheid van het centrale zenuwstelsel en een diepere cognitieve verwerking van fysieke, sociale en emotionele stimuli. Personen met een hoge mate van SPS verwerken informatie dieper, ervaren sterkere reacties op stimuli en zijn meer bewust van en beïnvloed door deze stimuli, zowel positief als negatief.
Neurale reacties
Waar hoogsensitiviteit enkele decennia geleden nogal eens in de hoek van de zweverige concepten gezet werd, heeft onderzoek inmiddels significante vorderingen gemaakt in het begrijpen van SPS. Studies hebben bijvoorbeeld de neurale reacties die SPS mediëren onderzocht, evenals de relatie tussen SPS en temperament- of stemmingsstoornissen, en sommige van de uitkomsten geassocieerd met SPS. In de afgelopen 20 jaar is het onderzoek naar individuele verschillen in Environmental Sensitivity (ES), zoals gevat in het temperamentkenmerk SPS, snel toegenomen. SPS wordt geassocieerd met een grotere responsiviteit op de omgeving en op sociale stimuli, en wordt gevonden bij 20%-30% van de mensen. Vergelijkbare verschillen in de respons op stimuli zijn waargenomen bij meer dan 100 andere soorten??.
De rol van rust
Een studie gepubliceerd in Scientific Reports onderzocht bijvoorbeeld hoe individuele verschillen in SPS de geheugenretentie beïnvloeden na het leren. De studie vond dat personen met een hogere mate van SPS beter geheugenretentie vertoonden wanneer zij na het leren een periode van rust kregen, maar slechtere geheugenretentie als zij na het leren een aandacht vereisende afleidingstaak moesten uitvoeren??. Dit wijst op de complexiteit van SPS en hoe het kan interageren met andere cognitieve processen.
Verbindingen tussen hersengebieden
Daarnaast heeft onderzoek de functionele aspecten van de hooggevoelige hersenen onderzocht, waarbij studies zich richten op de hersencircuits die ten grondslag liggen aan SPS en stoornissen die ogenschijnlijk gerelateerd zijn. Onderzoekers in dit domein hebben bijvoorbeeld de verschillen van functionele connectiviteit in rusttoestand, geassocieerd met diepte van verwerking in hooggevoelige personen onderzocht??. Functionele rusttoestand connectiviteit heeft betrekking op de functionele verbindingen tussen verschillende hersengebieden wanneer een individu wakker is, maar niet gericht is op een specifieke taak.
Snel groeiend veld
Deze en andere recente studies bieden waardevolle inzichten in de wetenschappelijke basis van hoogsensitiviteit en benadrukken de noodzaak van verdere integratie en onderzoek. Vooral omdat het veld snel groeit met studies van over de hele wereld die verschillende aspecten van SPS onderzoeken met uiteenlopende meetinstrumenten. Het is van cruciaal belang om deze kennis samen te brengen om theoretische kaders en praktische kennis met betrekking tot SPS te bevorderen??.
Belang voor de praktijk
Het belang van onderzoek naar hoogsensitiviteit voor de praktijk van hulpverlening en onderwijs kan niet genoeg benadrukt worden. Inzicht in de kenmerken en behoeften van hooggevoelige personen stelt professionals in staat om hun benadering af te stemmen op de unieke manier waarop deze individuen de wereld ervaren. Voor hulpverleners biedt dit de mogelijkheid om therapieën en interventies te ontwerpen die rekening houden met de diepere verwerking van emoties en prikkels bij hooggevoelige cliënten. Dit kan leiden tot effectievere copingstrategieën en een verhoogd welzijn. In het onderwijs stelt kennis over hoogsensitiviteit leerkrachten in staat om een ondersteunende leeromgeving te creëren die rekening houdt met de sensorische gevoeligheden van hooggevoelige leerlingen. Dit kan bijdragen aan het verminderen van stress en angst bij deze leerlingen en hun leerervaringen positief beïnvloeden.
Blik op Hulp is mediapartner van het jaarlijks congres over hoogsensitiviteit dat op 14 maart aanstaande plaatsvindt in Eindhoven en daarna ook on-demand te volgen is.
Interessant artikel? Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!
Mee discussiëren over dit en andere artikelen kan in onze LinkedIn-groep.
You may also like
Archieven
- april 2024
- maart 2024
- februari 2024
- januari 2024
- december 2023
- november 2023
- oktober 2023
- september 2023
- augustus 2023
- juni 2023
- mei 2023
- april 2023
- maart 2023
- februari 2023
- januari 2023
- december 2022
- november 2022
- oktober 2022
- september 2022
- juni 2022
- mei 2022
- februari 2022
- januari 2022
- december 2021
- november 2021
- oktober 2021
- september 2021
- augustus 2021
- juni 2021
- april 2021
- maart 2021
- februari 2021
- januari 2021
- november 2020
- oktober 2020
- september 2020
- augustus 2020
- juli 2020
- juni 2020
- mei 2020
- april 2020
- maart 2020
- februari 2020
- januari 2020
- december 2019
- november 2019
- oktober 2019
- september 2019
- augustus 2019
- juni 2019
- mei 2019
- april 2019
- maart 2019
- februari 2019
- januari 2019
- december 2018
- november 2018
- oktober 2018
- september 2018
- augustus 2018
- juli 2018
- juni 2018
- mei 2018
- april 2018
- maart 2018
- februari 2018
- januari 2018
- december 2017
- november 2017
- oktober 2017
- september 2017
- juni 2017
- mei 2017
- april 2017
- maart 2017
- februari 2017
- januari 2017
- december 2016
- november 2016
- oktober 2016
- september 2016
- augustus 2016
- juli 2016
- juni 2016
- mei 2016
- april 2016
- maart 2016
- februari 2016
- januari 2016
- december 2015
- november 2015
- oktober 2015
- september 2015
- augustus 2015
- juli 2015
- juni 2015
- mei 2015
- april 2015
- maart 2015
- februari 2015
- januari 2015
- december 2014
- november 2014
- oktober 2014
- september 2014
- juli 2014
- juni 2014
- mei 2014
- april 2014
- maart 2014
- februari 2014
- januari 2014
- december 2013
- november 2013
- oktober 2013
- september 2013