IQ-tests zeggen weinig tot niets over leervermogen
On 19/04/2017 by Redactie StandardIQ-tests zijn niet ontwikkeld op basis van theorieën over intelligent gedrag, maar met behulp van waarnemingen en wiskundige statistiek. Toch worden de tests dagelijks gebruikt in neuropsychologisch onderzoek bij patiënten met bijvoorbeeld een depressie. Psycholoog Loes van Aken pleit in haar proefschrift voor hernieuwde aandacht voor theorievorming over intelligentie. Daarmee kunnen vervolgens betere tests voor de patiëntenzorg ontwikkeld worden.
‘In mijn dagelijkse werk gebruik ik bijvoorbeeld een test waarbij patiënten problemen moeten oplossen’, vertelt Van Aken, die psycholoog is bij het Vincent van Gogh Instituut en onderzoeker aan de Radboud Universiteit. ‘Ik zie regelmatig dat mensen die nogal impulsief zijn, snel aan zo’n taak beginnen. Vervolgens merken ze dat hun aanpak niet werkt, beginnen ze opnieuw, en lossen de taak dan foutloos op.’
Focus op proces
Toch scoren deze patiënten laag op de test, omdat ze in het begin veel tijd hebben verloren. Maar een patiënt die helemáál niet kan plannen, scoort ook laag. Van Aken: ‘Deze twee patiënten worden dus in dezelfde categorie ingedeeld, terwijl de eerste wel degelijk kan plannen.’ En dat is wat Van Aken graag inzichtelijk wil krijgen in intelligentietests: het proces waarmee iemand tot een resultaat komt, in plaats van de focus op de uitkomst.
IQ-test meet IQ
Omdat IQ-tests niet gebaseerd zijn op hoe ons brein informatie verwerkt, zegt een IQ-score bovendien niets over het leervermogen van een patiënt of leerling. Terwijl juist dat vermogen veel vertelt over hoe een behandeling of lesmethode aan zal slaan. ‘De nu beschikbare IQ-tests zeggen weinig tot niets over het leervermogen. Daarom is het op dit moment vooral IQ wat de IQ-test meet’, aldus Van Aken.Diagnostiek
Doel van haar onderzoek – waarin ze theorieën en eerdere studies over intelligentie bestudeerde – is betere diagnostiek. ‘Allereerst moeten wij als psychologen goed nadenken over wat we precies te weten willen komen met onze diagnostiek. IQ-tests geven een indicatie over het niveau van presteren, maar geven geen informatie over het achterliggende denkproces. Uitgebreider neuropsychologisch onderzoek, dat verder ingaat op dat proces, gebruiken we nu vooral voor patiënten met ingewikkelde en zeldzame problematiek. Die onderzoeken zijn vaak arbeidsintensief en daarom relatief duur, waardoor er in eerste instantie gemakkelijk van wordt afgezien. Gevolg is dat mogelijke contra-indicaties voor behandeling, redenen waarom iemand juist niet geschikt zou zijn voor behandeling, over het hoofd worden gezien.’
Van Aken pleit dan ook ten eerste voor meer onderzoek naar theorievorming over intelligentie, en bovendien voor uitgebreidere diagnostiek aan de start van een hulpverleningstraject. ‘En dus voor iedere patiënt een functionele blik op het denkproces, in plaats van het probleem puur kwantificerend bekijken.’
Interessant artikel? Meld je dan aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets.
Wil je mee discussiëren? Dat kan in onze LinkedIn-groep.
You may also like
Archieven
- april 2024
- maart 2024
- februari 2024
- januari 2024
- december 2023
- november 2023
- oktober 2023
- september 2023
- augustus 2023
- juni 2023
- mei 2023
- april 2023
- maart 2023
- februari 2023
- januari 2023
- december 2022
- november 2022
- oktober 2022
- september 2022
- juni 2022
- mei 2022
- februari 2022
- januari 2022
- december 2021
- november 2021
- oktober 2021
- september 2021
- augustus 2021
- juni 2021
- april 2021
- maart 2021
- februari 2021
- januari 2021
- november 2020
- oktober 2020
- september 2020
- augustus 2020
- juli 2020
- juni 2020
- mei 2020
- april 2020
- maart 2020
- februari 2020
- januari 2020
- december 2019
- november 2019
- oktober 2019
- september 2019
- augustus 2019
- juni 2019
- mei 2019
- april 2019
- maart 2019
- februari 2019
- januari 2019
- december 2018
- november 2018
- oktober 2018
- september 2018
- augustus 2018
- juli 2018
- juni 2018
- mei 2018
- april 2018
- maart 2018
- februari 2018
- januari 2018
- december 2017
- november 2017
- oktober 2017
- september 2017
- juni 2017
- mei 2017
- april 2017
- maart 2017
- februari 2017
- januari 2017
- december 2016
- november 2016
- oktober 2016
- september 2016
- augustus 2016
- juli 2016
- juni 2016
- mei 2016
- april 2016
- maart 2016
- februari 2016
- januari 2016
- december 2015
- november 2015
- oktober 2015
- september 2015
- augustus 2015
- juli 2015
- juni 2015
- mei 2015
- april 2015
- maart 2015
- februari 2015
- januari 2015
- december 2014
- november 2014
- oktober 2014
- september 2014
- juli 2014
- juni 2014
- mei 2014
- april 2014
- maart 2014
- februari 2014
- januari 2014
- december 2013
- november 2013
- oktober 2013
- september 2013