Onderwijskansen verslechteren na ingrijpende ervaring
On 20/10/2022 by Redactie StandardOok kinderen van hoogopgeleide ouders ondervinden grotere gevolgen van ingrijpende gebeurtenissen zoals een echtscheiding of kindermishandeling. Dat blijkt uit promotieonderzoek van Carlijn Bussemakers van de Radboud Universiteit. “Ingrijpende ervaringen zijn niet alleen een probleem van gezinnen die traditioneel als kwetsbaar worden gezien.“
Gelijke impact
Gebeurtenissen zoals een echtscheiding of kindermishandeling hebben een grotere impact op kinderen van hoogopgeleide ouders dan op kinderen van laagopgeleide ouders. Verrassend, vindt socioloog Carlijn Bussemakers. “Mijn verwachting was dat kinderen uit gezinnen met meer financiële middelen minder last zouden hebben van ingrijpende ervaringen, omdat financiële hulpbronnen als buffer zouden kunnen werken. Dat is niet het geval, de effecten van ingrijpende ervaringen zijn gelijk voor kinderen van arme en rijke ouders.”
Cultureel kapitaal
De impact is zelfs groter voor kinderen van ouders met meer culturele hulpbronnen, zag de onderzoeker. Die kinderen behouden bij ingrijpende ervaringen weliswaar enige voorsprong, maar die is minder groot dan bij kinderen zonder ingrijpende ervaringen: hun opleidingskansen nemen flink af. “Ouders gebruiken hun cultureel kapitaal om de onderwijskansen van hun kinderen te vergroten, bijvoorbeeld door voorlezen en andere activiteiten die de ontwikkeling van kinderen stimuleren. Maar bij een echtscheiding of kindermishandeling wordt dat culturele kapitaal minder goed overgebracht, doordat ouders minder tijd hebben of de ouder-kind relatie wordt geschaad.”
Internationale verschillen
Voor haar promotieonderzoek gebruikte Bussemakers onder meer data uit het Europese Generations and Gender Programme, met data uit zeventien landen. Daaruit blijkt dat mensen die als kind een echtscheiding of overlijden van een ouder meemaakten later een lager opleidingsniveau behalen. Landkenmerken zoals aanvullende kinderbijslag voor alleenstaande ouders of selectieleeftijd in het onderwijs verkleinen de impact van echtscheiding niet.
Bij het overlijden van een ouder zag de onderzoeker wel verschillen tussen landen. Bussemakers: “In landen met aanvullende kinderbijslag voor alleenstaande ouders heeft het overlijden van een ouder een kleinere impact op kinderen van laagopgeleide ouders, net als in landen met latere selectie in het onderwijs.”
Ondersteuning
Bussemakers keek naast echtscheiding en het overlijden van een ouder bijvoorbeeld ook naar de effecten van kindermishandeling. “Bijna twintig procent van de ondervraagden geeft aan tijdens de jeugd fysiek te zijn mishandeld, er wordt dus nog steeds veel geslagen door ouders. Ook krijgen veel kinderen te maken met emotionele mishandeling, zoals belediging, kleinering, verbale agressie of schreeuwen.”
Eerder onderzoek richtte zich vooral op sociaaleconomische oorzaken van kansenongelijkheid in het onderwijs. In haar proefschrift wilde Bussemakers dit onderzoek in verband brengen met onderzoek naar ingrijpende ervaringen. “Natuurlijk moet er ondersteuning zijn voor kinderen uit gezinnen met een lagere sociaaleconomische status, want zij hebben minder goede onderwijskansen. Maar die kansen worden ook slechter door ingrijpende ervaringen- en die zijn niet alleen een probleem van gezinnen die traditioneel als kwetsbaar worden gezien. Het is goed om te kijken naar hoe we de impact van die ervaringen kleiner kunnen maken, bijvoorbeeld met de juiste ondersteuning.”
Interessant artikel? Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!
Mee discussiëren over dit en andere artikelen kan in onze LinkedIn-groep.
You may also like
Archieven
- maart 2024
- februari 2024
- januari 2024
- december 2023
- november 2023
- oktober 2023
- september 2023
- augustus 2023
- juni 2023
- mei 2023
- april 2023
- maart 2023
- februari 2023
- januari 2023
- december 2022
- november 2022
- oktober 2022
- september 2022
- juni 2022
- mei 2022
- februari 2022
- januari 2022
- december 2021
- november 2021
- oktober 2021
- september 2021
- augustus 2021
- juni 2021
- april 2021
- maart 2021
- februari 2021
- januari 2021
- november 2020
- oktober 2020
- september 2020
- augustus 2020
- juli 2020
- juni 2020
- mei 2020
- april 2020
- maart 2020
- februari 2020
- januari 2020
- december 2019
- november 2019
- oktober 2019
- september 2019
- augustus 2019
- juni 2019
- mei 2019
- april 2019
- maart 2019
- februari 2019
- januari 2019
- december 2018
- november 2018
- oktober 2018
- september 2018
- augustus 2018
- juli 2018
- juni 2018
- mei 2018
- april 2018
- maart 2018
- februari 2018
- januari 2018
- december 2017
- november 2017
- oktober 2017
- september 2017
- juni 2017
- mei 2017
- april 2017
- maart 2017
- februari 2017
- januari 2017
- december 2016
- november 2016
- oktober 2016
- september 2016
- augustus 2016
- juli 2016
- juni 2016
- mei 2016
- april 2016
- maart 2016
- februari 2016
- januari 2016
- december 2015
- november 2015
- oktober 2015
- september 2015
- augustus 2015
- juli 2015
- juni 2015
- mei 2015
- april 2015
- maart 2015
- februari 2015
- januari 2015
- december 2014
- november 2014
- oktober 2014
- september 2014
- juli 2014
- juni 2014
- mei 2014
- april 2014
- maart 2014
- februari 2014
- januari 2014
- december 2013
- november 2013
- oktober 2013
- september 2013