PTSS-symptomen ondermijnen sociale steun
On 24/01/2018 by Redactie StandardNa traumatische gebeurtenissen kampt een deel van de slachtoffers met eenzaamheid, blijkt uit nieuw onderzoek van Tilburg University. Dat is nadelig, omdat eenzaamheid zowel de fysieke als de mentale gezondheid ondermijnt. Slachtoffers met zeer ernstige posttraumatische stress symptomen (PTSS-symptomen) hebben meer last van eenzaamheid dan slachtoffers met zeer weinig PTSS-symptomen. Opmerkelijk genoeg hebben slachtoffers met zeer weinig PTSS-symptomen echter minder vaak met eenzaamheid te kampen dan niet-slachtoffers. Dit zijn de belangrijkste uitkomsten van onderzoek onder bijna 1800 volwassen in Nederland. Het onderzoek heeft betrekking op recente trauma’s, en niet op chronische trauma’s of vroegkinderlijke traumatisering.
Eenzaamheid
De mate van eenzaamheid is gedurende drie jaar in kaart gebracht bij zowel slachtoffers van traumatische gebeurtenissen als bij niet-slachtoffers, steeds met een tussentijd van een jaar. Onderzocht is vooral in hoeverre eenzaamheid en geestelijke gezondheid voorafgaand aan trauma’s en de ernst van PTSS-symptomen na afloop van trauma’s de eenzaamheid één en twee jaar ná trauma’s kan verklaren. Daarbij hebben de onderzoekers ook de verschillen met niet-slachtoffers bestudeerd.
Eenzaamheid na trauma’s blijkt het sterkst te worden verklaard door de mate van eenzaamheid voordat het trauma plaatsvond. Slachtoffers met hele ernstige PTSS-symptomen hebben meer last van eenzaamheid dan slachtoffers met zeer weinig PTSS-symptomen. Maar mensen die geen slachtoffer zijn geweest hebben vaker met eenzaamheid te kampen dan slachtoffers met heel weinig PTSS-symptomen.
Geestelijke gezondheid
Niet alleen de mate van PTSS-symptomen en eenzaamheid voorafgaand aan het trauma bleken eenzaamheid na een trauma te voorspellen. Er was ook een duidelijke relatie tussen enerzijds de geestelijke gezondheid van mensen voorafgaand aan het psychotrauma en anderzijds de mate van eenzaamheid die zij ervaren respectievelijk één en twee jaar na het trauma.
Ondermijning
Deze resultaten zijn in lijn met bestaand onderzoek naar de relaties tussen sociale steun en PTSS-symptomen: ernstige PTSS-symptomen ondermijnen op termijn de sociale steun. Dat slachtoffers met zeer weinig PTSS-symptomen minder eenzaam zijn dan niet-slachtoffers, lijkt erop te wijzen dat naarmate slachtoffers minder symptomen hebben, het voor familie en vrienden gemakkelijker is om aandacht en steun te geven. Dit wordt sociale selectie genoemd. In het licht van de onderzoeksresultaten ligt een andere belangrijke theorie over de relatie tussen PTSS-symptomen en eenzaamheid minder voor de hand. De sociale causatie theorie gaat er namelijk van uit dat een gebrek aan sociale steun leidt tot een grotere kans om na een psychotrauma ernstigere PTSS-symptomen te ontwikkelen. Het Tilburgse onderzoek suggereert dat de sociale selectie theorie een beter verklaringsmodel vormt.
Negatieve waardering
Een andere mogelijke verklaring is een cognitieve. Mensen die na een psychotrauma PTSS-symptomen ontwikkelen, kunnen hun eigen situatie als zeer negatief gaan waarderen. Hun symptomen worden door hen zelf dan niet gezien als onderdeel van een normaal proces, maar als een negatieve verandering van henzelf als persoon. Dit kan dan leiden tot sociale terugtrekking en en een hogere mate van eenzaamheid. De reactie van vrienden, collega’s en familie speelt een belangrijke rol in dit proces. Zij vinden het vaak moeilijk om over de traumatische gebeurtenis en PTSS-symptomen te praten, waardoor ze het onderwerp kunnen gaan vermijden. In eerder onderzoek is dan ook aangetoond dat er een relatie bestaat tussen PTSS en onder meer sociale angst en familieproblemen.
Niet eerder is een groot voorspellend onderzoek als dit uitgevoerd naar de effecten van trauma’s op eenzaamheid. Nieuw is dat in deze studie de mate van eenzaamheid vóór trauma’s is betrokken, waardoor kan worden bepaald in hoeverre eenzaamheid door trauma’s wordt veroorzaakt of door andere zaken, zoals reeds bestaande eenzaamheid.
Het wetenschappelijke artikel is hier te lezen.
Interessant artikel? Meld je dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!
Mee discussiëren over dit en andere artikelen kan in onze LinkedIn-groep.
You may also like
Archieven
- april 2024
- maart 2024
- februari 2024
- januari 2024
- december 2023
- november 2023
- oktober 2023
- september 2023
- augustus 2023
- juni 2023
- mei 2023
- april 2023
- maart 2023
- februari 2023
- januari 2023
- december 2022
- november 2022
- oktober 2022
- september 2022
- juni 2022
- mei 2022
- februari 2022
- januari 2022
- december 2021
- november 2021
- oktober 2021
- september 2021
- augustus 2021
- juni 2021
- april 2021
- maart 2021
- februari 2021
- januari 2021
- november 2020
- oktober 2020
- september 2020
- augustus 2020
- juli 2020
- juni 2020
- mei 2020
- april 2020
- maart 2020
- februari 2020
- januari 2020
- december 2019
- november 2019
- oktober 2019
- september 2019
- augustus 2019
- juni 2019
- mei 2019
- april 2019
- maart 2019
- februari 2019
- januari 2019
- december 2018
- november 2018
- oktober 2018
- september 2018
- augustus 2018
- juli 2018
- juni 2018
- mei 2018
- april 2018
- maart 2018
- februari 2018
- januari 2018
- december 2017
- november 2017
- oktober 2017
- september 2017
- juni 2017
- mei 2017
- april 2017
- maart 2017
- februari 2017
- januari 2017
- december 2016
- november 2016
- oktober 2016
- september 2016
- augustus 2016
- juli 2016
- juni 2016
- mei 2016
- april 2016
- maart 2016
- februari 2016
- januari 2016
- december 2015
- november 2015
- oktober 2015
- september 2015
- augustus 2015
- juli 2015
- juni 2015
- mei 2015
- april 2015
- maart 2015
- februari 2015
- januari 2015
- december 2014
- november 2014
- oktober 2014
- september 2014
- juli 2014
- juni 2014
- mei 2014
- april 2014
- maart 2014
- februari 2014
- januari 2014
- december 2013
- november 2013
- oktober 2013
- september 2013