Blik op hulp

Maar liefst 74% van de hulpverleners in de GGz, (licht) verstandelijk gehandicaptenzorg, jeugdzorg en (speciaal) onderwijs is er voorstander van om ouders die niet tot opvoeden in staat zijn te verplichten om anticonceptie te gebruiken. Tegelijkertijd blijkt uit de argumenten van de voorstanders van verplichte anticonceptie, dat ze zo’n maatregel met strenge randvoorwaarden zouden willen omkleden. Dat toont een peiling van Blik op Hulp, waaraan 355 hulpverleners deelnamen, aan.

Verplichte anticonceptie

De discussie over verplichte anticonceptie onder mensen die onvoldoende in staat zijn om kinderen op te voeden, werd onlangs nieuw leven ingeblazen door de Rotterdamse wethouder Hugo de Jonge. Het zou dan volgens De Jonge moeten gaan om “kinderen die worden geboren in gezinnen waarvan iedereen, de hele omgeving, buikpijn krijgt bij het idee dat daar een kind in terecht komt”. Te denken valt bijvoorbeeld aan sommige mensen met een verstandelijke beperking, mensen die erom bekend staan eerdere kinderen verwaarloosd of mishandeld te hebben of bijvoorbeeld verslaafde prostituees die steeds opnieuw zwanger worden omdat klanten dan meer betalen.

Mitsen en maren

Uit de peiling blijkt dat de voor- en tegenstanders van verplichte anticonceptie niet lijnrecht tegenover elkaar staan. Dat blijkt uit de toelichting die de deelnemers aan de internetpeiling gaven op hun stellingname. De voorstanders voerden veelal strenge randvoorwaarden aan waarbinnen dergelijke dwang plaats zou moeten kunnen vinden. Anderzijds bleek een deel van de tegenstanders zich ook onder bepaalde voorwaarden te kunnen vinden in sterk aandringen op anticonceptie of zorgvuldig tot stand gekomen dwang.

Leed en teleurstelling

De argumenten die de voorstanders van verplichte anticonceptie voor deze zogeheten “opvoedingsonmachtige” ouders, hadden vooral betrekking op het welzijn van kinderen en de maatschappelijke kosten die de hulpverlening aan deze zeer zorgintensieve ouders en kinderen met zich meebrengt. Diverse voorstanders gaven aan de belangen van het ongeboren kind, voorrang te geven op het zelfbeschikkingsrecht van ouders. Behalve het leed van kinderen, wordt ook het belang van de aanstaande ouders door een deel van de respondenten genoemd. Zo werd erop gewezen dat sommige mensen niet in staat zijn om zelf de gevolgen van het krijgen van kinderen in te zien en zich onvoldoende bewust zijn over hun eigen capaciteiten. Het voorkomen van teleurstelling bij ouders bleek dus, naast het welzijn van toekomstige kinderen, een belangrijke beweegreden om voorstanders van verplichte anticonceptie te zijn.

Naast het recht op lichamelijke integriteit, vormde de vermeende onuitvoerbaarheid van gedwongen anticonceptie het belangrijkste argument van de tegenstanders: “Waar trek je de grens?” was een veelgehoorde opmerking.De tegenstanders betogen vooral dat leed en teleurstelling bij ouders en kinderen zo veel mogelijk voorkomen zouden moeten worden door bij deze ouders sterk aan te dringen op het gebruik van geboortebeperking. Wanneer dat niet lukt, dan zou kwalitatief goede, zeer vroegtijdige hulpverlening volgens hen uitkomst moeten bieden.

Randvoorwaarden verplichte anticonceptie

Voorstanders van gedwongen anticonceptie dragen bovendien diverse randvoorwaarden en zorgvuldigheidscriteria aan, waaraan volgens hen voldaan zou moeten zijn voordat er sprake kan zijn van dwang. Zo vindt een deel van de voorstanders dat er alleen tot verplichte anticonceptie kan worden overgegaan wanneer er sprake is van reeds gebleken ongeschiktheid als opvoeder, doordat de opvoeding bij een eerder kind reeds ernstig uit de hand gelopen is. Daarnaast zouden andere, lichtere middelen al eerder toegepast moeten zijn en vruchteloos zijn gebleken. Tevens wordt voorgesteld eventuele dwang uitsluitend toe te passen nadat een multidisciplinaire commissie van deskundigen dat aanbeveelt en hun besluit bekrachtigd is door een rechter.

Interessant artikel? Meld u dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!

Mee discussiëren? Dat kan in onze LinkedIn-groep.