Do’s en dont’s van het werken met gezinnen met meervoudige en complexe problemen
On 29/01/2024 by Redactie StandardHet werken met gezinnen met meervoudige en complexe problemen vereist specifieke kennis en competenties. Onderzoeker Jana Knot-Dickscheit deelt haar inzichten en adviezen voor hulpverleners en onderwijsprofessionals die met deze gezinnen werken. Ze benadrukt het belang van het luisteren naar kinderen en opvoeders, het maken van een verklarende analyse, en het investeren in relaties. Daarnaast geeft ze handreikingen om up-to-date te blijven en om te gaan met de uitdagingen die dit werk met zich meebrengt.
De ‘do’s’ in het werken met gezinnen met meervoudige en complexe problemen
Jana belicht acht tips voor professionals die met deze kwetsbare gezinnen werken:
1. Luister “echt” naar kinderen en opvoeders
Luisteren naar de ervaringen en behoeften van kinderen en opvoeders zou centraal moeten staan. Betrokkenheid en het gezamenlijk nemen van beslissingen zijn enorm belangrijk. Combineer klinische expertise met wetenschappelijke kennis gecombineerd om een gezamenlijke behandelaanpak te ontwikkelen.
2. Maak een verklarende analyse
Een verklarende analyse opstellen is cruciaal. Zo’n analyse biedt inzicht in de oorzaken en in stand houdende factoren van de problemen in het gezin, evenals de positieve uitzonderingen. Het helpt prioriteiten te stellen en de juiste aanpak te kiezen, met betrokkenheid van alle partijen.
3. Werk samen met gedragswetenschappers
Een verklarende analyse vereist vakbekwaam klinisch redeneren. Het advies van Jana Knot-Dickscheit is om dit samen met een gedragswetenschapper te doen. Dit zorgt voor een grondige en effectieve analyse van de situatie.
4. Gebruik samen1Plan
Het opstellen van een plan van aanpak is essentieel. Samen1Plan is een handig hulpmiddel om te coördineren en samen te werken met het gezin en andere betrokkenen. Het maakt het monitoren en evalueren van de aanpak eenvoudiger.
5. Geef specifieke aandacht aan kinderen
Kinderen in gezinnen met meervoudige en complexe problemen hebben vaak specifieke behoeften. Het is belangrijk om niet alleen psycho-educatie te bieden, maar ook praktische ondersteuning en samenwerking met bijvoorbeeld de GGZ.
6. Oefen en doe concrete vaardigheden voor
Naast educatie is het cruciaal om concrete vaardigheden te oefenen en voor te doen aan opvoeders en kinderen. Dit praktische aspect wordt soms over het hoofd gezien.
7. Werk samen met het gezinsnetwerk
Het betrekken van het sociale netwerk van het gezin is vaak onderbenut. Werk effectief samen met familie en vrienden van het gezin.
8. Bied praktische ondersteuning
In gevallen waar gezinnen het overzicht niet meer hebben, is het belangrijk om praktische ondersteuning te bieden, zoals het helpen opruimen, kinderen naar school brengen, of meegaan naar instanties.
Uitdagingen en aanpassingen
Daarnaast geeft Jana nog een drietal aspecten aan die een uitdaging vormen en aanpassingen kunnen vereisen:
1. Omgaan met crisissituaties
Jana benadrukt het belang van rustig blijven in crisissituaties en het herzien van het plan van aanpak. Ze adviseert om de verklarende analyse te controleren en indien nodig tijdelijk de regie over te nemen.
2. Samenwerken met andere professionals
Het samenwerken met andere professionals kan complex zijn. Ze raadt aan om transparant te zijn, toestemming te vragen aan de betrokken persoon, voor- en na te bespreken, en informatie te delen met andere professionals.
3. Maatschappelijke uitdagingen
Er zijn maatschappelijke uitdagingen, zoals regel- en wetgeving, die niet altijd aansluiten bij de behoeften van gezinnen met meervoudige en complexe problemen. Jana Knot-Dickscheit pleit voor veranderingen die meer aandacht schenken aan deze gezinnen.
Blijf op de hoogte
Het blijven ontwikkelen als professional is essentieel. Dr. Knot-Dickscheit beveelt aan om webinars, kennisdossiers, en tijdschriften te volgen die gericht zijn op gezinnen met meervoudige en complexe problemen. Ze wijst op het belang van supervisie, intervisie, en het kritisch bevragen van bestaande werkprocessen.
Dr. Jana Knot-Dickscheit spreekt over dit onderwerp op het congres over gezinnen met meervoudige en complexe problemen op 6 juni 2024 in Eindhoven.
Jana is onderzoeker en Universitair Hoofddocent aan de basiseenheid Orthopedagogiek – Gedrag, Opvoeding en Kinderrechten – van de Rijksuniversiteit Groningen. Daarnaast is zij werkzaam bij GGz-instelling Molendrift als Gz-psycholoog en cognitief gedragstherapeut.
Interessant artikel? Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!
Mee discussiëren over dit en andere artikelen kan in onze LinkedIn-groep.
You may also like
Archieven
- april 2024
- maart 2024
- februari 2024
- januari 2024
- december 2023
- november 2023
- oktober 2023
- september 2023
- augustus 2023
- juni 2023
- mei 2023
- april 2023
- maart 2023
- februari 2023
- januari 2023
- december 2022
- november 2022
- oktober 2022
- september 2022
- juni 2022
- mei 2022
- februari 2022
- januari 2022
- december 2021
- november 2021
- oktober 2021
- september 2021
- augustus 2021
- juni 2021
- april 2021
- maart 2021
- februari 2021
- januari 2021
- november 2020
- oktober 2020
- september 2020
- augustus 2020
- juli 2020
- juni 2020
- mei 2020
- april 2020
- maart 2020
- februari 2020
- januari 2020
- december 2019
- november 2019
- oktober 2019
- september 2019
- augustus 2019
- juni 2019
- mei 2019
- april 2019
- maart 2019
- februari 2019
- januari 2019
- december 2018
- november 2018
- oktober 2018
- september 2018
- augustus 2018
- juli 2018
- juni 2018
- mei 2018
- april 2018
- maart 2018
- februari 2018
- januari 2018
- december 2017
- november 2017
- oktober 2017
- september 2017
- juni 2017
- mei 2017
- april 2017
- maart 2017
- februari 2017
- januari 2017
- december 2016
- november 2016
- oktober 2016
- september 2016
- augustus 2016
- juli 2016
- juni 2016
- mei 2016
- april 2016
- maart 2016
- februari 2016
- januari 2016
- december 2015
- november 2015
- oktober 2015
- september 2015
- augustus 2015
- juli 2015
- juni 2015
- mei 2015
- april 2015
- maart 2015
- februari 2015
- januari 2015
- december 2014
- november 2014
- oktober 2014
- september 2014
- juli 2014
- juni 2014
- mei 2014
- april 2014
- maart 2014
- februari 2014
- januari 2014
- december 2013
- november 2013
- oktober 2013
- september 2013