![](https://blikophulp.nl/wp-content/uploads/2024/06/Banner-cursus-hechting-BoH-1024x160.jpg)
![ADHD executief functioneren](https://i0.wp.com/blikophulp.nl/wp-content/uploads/2023/10/iStockADHDBoH.jpeg?resize=1170%2C600&ssl=1)
Executief functioneren en ADHD: Begrijpen en ondersteunen in de praktijk
On 04/10/2023 by Redactie StandardAls hulpverleners en leerkrachten is het van cruciaal belang om begrip te hebben van de relatie tussen executief functioneren en ADHD-gedrag. Dit inzicht helpt bij het effectief ondersteunen van kinderen en volwassenen met ADHD en het creëren van een positieve omgeving waarin ze kunnen floreren. In dit artikel gaan we met dr. Sebastiaan Dovis in op de verbanden tussen executieve functies en ADHD-symptomen, en worden er praktische richtlijnen voor het omgaan met deze uitdagingen in de dagelijkse praktijk geboden. Sebastiaan spreekt over dit onderwerp op het congres over executieve functies.
De Rol van Executief Functioneren bij ADHD
Sebastiaan Dovis, GZ-psycholoog in opleiding tot klinisch psycholoog en expert op het gebied van ADHD, benadrukt dat de gedragssymptomen van ADHD vaak voortkomen uit tekorten in het executief functioneren. “Eén van de belangrijkste executieve functies die beïnvloed wordt, is het werkgeheugen. Het werkgeheugen stelt ons in staat om informatie tijdelijk vast te houden en te manipuleren, en speelt een essentiële rol bij taken zoals redeneren, leren, plannen en doelgericht handelen”, legt hij uit.
ADHD-symptomen en werkgeheugen
ADHD-symptomen zoals vergeetachtigheid, chaotisch werken en ongeduldigheid zijn vaak het resultaat van problemen met het werkgeheugen. Dovis illustreert dit met het voorbeeld van impulsieve symptomen, waarbij kinderen ongeduldig zijn of antwoorden geven voordat een vraag is voltooid. “Deze symptomen kunnen gezien worden als copingstrategieën om het tekortschietende werkgeheugen te compenseren.”
Praten voor je beurt
Een illustratief voorbeeld van deze coping strategieën is volgens Dovis wanneer kinderen met ADHD vaak voor hun beurt praten. “Dit gedrag komt voort uit de moeite om informatie vast te houden in het werkgeheugen. Kinderen willen voorkomen dat ze hun gedachten vergeten en gooien daarom snel hun vraag of opmerking eruit. Deze actie biedt tijdelijke verlichting en maakt ruimte in het werkgeheugen voor nieuwe informatie. Dit gedrag kan echter tot irritatie en negatieve interacties leiden, omdat anderen het als onbeleefd ervaren.”
Alternatieve strategieën
Om kinderen en volwassenen met ADHD effectief te ondersteunen, is het essentieel om de achterliggende redenen van het gedrag te begrijpen. Sebastiaan Dovis pleit verder voor het erkennen van de inspanningen die deze kinderen en volwassenen doen om, ondanks hun uitdagingen, zo goed mogelijk mee te draaien en benadrukt het belang om hen alternatieve strategieën aan te leren voordat bestaande strategieën worden ontmoedigd. “Het gebruik van externe hulpmiddelen, zoals notitieboekjes, kan bijvoorbeeld helpen bij het compenseren van beperkingen in het werkgeheugen. Ook het begrijpen van de bredere context waarin de symptomen optreden, is van vitaal belang. Dat kan namelijk leiden tot een beter inzicht in de oorzaken van gedrag en het ontwikkelen van passende interventies. Bijvoorbeeld, het aanpakken van onderliggende oorzaken zoals vermoeidheid of honger kan het gedrag positief beïnvloeden.”
Eerder deelde hij al 14 Tips om kinderen met ADHD in de praktijk te ondersteunen.
Dr. Sebastiaan Dovis is spreker op het jaarlijks congres Executieve functies dat gaat plaatsvinden op 9 november 2023 te Eindhoven.
![](https://i0.wp.com/blikophulp.nl/wp-content/uploads/2023/10/Sebastiaan-Dovis.jpeg?resize=512%2C512&ssl=1)
Sebastiaan Dovis is GZ-psycholoog en is werkzaam bij het FACT en de polikliniek van Youz in Zaandam. Eerder was hij werkzaam als onderzoeker en docent bij de afdeling Ontwikkelingspsychologie van de Universiteit van Amsterdam (UvA). Zijn expertises zijn o.a. ADHD bij kinderen, adolescenten en volwassenen, executief functioneren, motivatie / bekrachtiging, brain training, gamificatie, (neuro)psychologische assessment en behandeling.
Interessant artikel? Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!
Mee discussiëren over dit en andere artikelen kan in onze LinkedIn-groep.