Integratie ondersteunen door geen keuze af te dwingen
On 17/06/2019 by Redactie StandardIn de hulpverlening en het onderwijs kom je steeds vaker mensen met een migratiegeschiedenis tegen. Bij hen aansluiten en zorgen dat zij de aansluiting vinden bij de Nederlandse samenleving, is een belangrijke taak van professionals die met deze kwetsbare groep Nederlanders werken. Maar hoe verhouden de eigen cultuur en de Nederlandse cultuur zich in dat proces tot elkaar? Blik op Hulp stelde deze vraag aan Alize Roos van In Between Counselling.
Behangetje
“Leven tussen twee culturen is leven met een altijd aanwezig behangetje”, stelt Roos. “Met een andere wereld, die zó vanzelfsprekend is, dat hij zich neigt te onttrekken aan ons bewustzijn. Dat is ook zoals het mij zelf verging. Ik groeide op als tweede generatie Indo. Ik herinner me stapels hutkoffers in mijn grootouders’ huis. Dat mijn vader uit Indië kwam, was niet meer dan een simpel feit. Ik wimpelde het weg als niet-relevant voor mijn eigen leven. Pas vele decennia later bleek het tegenovergestelde waar. Een andere cultuur in je dragen en er tóch geen handen en voeten aan kunnen geven: daarin was ik dus niet de enige. Ik ontdekte dat dat -in al zijn varianten – terug is te voeren op een dynamiek”.
Gelijk of anders?
De vraag ‘Wat is nou eigenlijk Indisch’ zorgde ervoor dat zij op onderzoek uitging. Roos: “In de gesprekken die ik door de jaren heen met Indo’s had, hoorde ik geregeld over het ervaren van verschillen met ‘echte’ Nederlanders. En werd ik geraakt door hoe de verbondenheid met ‘daar en toen’ nog van invloed kon zijn in het ‘hier en nu’, zelfs nog tientallen jaren na de migratie. Een tante van mij zei ooit: ‘Nederland is mijn land, maar mijn hart is daar’. Toen begon het me te dagen. In mijn jeugd hoorde ik vaak over het leven in Nederlands-Indië: ‘Wij waren gewoon Nederlands’. Ik wist niet beter dan dat. Temeer daar ik mijn familie ook helemaal mee zág doen in de samenleving. Maar ging achter dat simpele zinnetje dan tóch een andere werkelijkheid schuil?”
Dilemma
“Het leven van de Indo’s na hun migratie was niet eenvoudig”, vervolgt Roos. “Verhuizen naar Nederland betekende het vertrouwde loslaten. Eén ding stond hun voor ogen: een leven opbouwen in het nieuwe land. Vooruit kijken was het motto. Terugkijken voelde als een stap terug. Onderzoek van de Canadese psycholoog Berry werpt een ander licht op deze tweestrijd die ook speelt bij andere groepen migranten en vluchtelingen. Hij stelt dat je als migrant te maken hebt met twee culturen: die van je woonland en die van je herkomstland. Berry beschrijft vier manieren om hiermee om te gaan. Een ervan is eenzijdig kiezen voor die van je woonland. Dat is verleidelijk: als nieuwkomer wil je er immers bij horen”. Een tegenovergestelde onbalans is volgens Roos ook regelmatig te zien bij migranten: “Andere migranten zoeken juist de aansluiting met de Nederlandse samenleving niet genoeg. Het lijkt alsof mensen denken dat ze moeten kiezen. Maar de vraag waarvoor deze mensen gesteld worden is een andere: ‘Hoe neem je je oude cultuur mee in je nieuwe cultuur?'”.
Een derde weg
Níet kiezen blijkt dus heilzamer. “Mensen die de nieuwe én oude cultuur mengen, doen het beter. Ze voelen zich emotioneel beter: zijn minder vaak depressief. En ze functioneren beter in de samenleving: ze hebben vaker bevredigend werk”, licht Roos toe. “Sociaal en economisch meedoen is iets anders dan het ervaren van een etnisch culturele identiteit. Als mensen dit onderscheid niet maken, dan verliezen ze een essentieel deel van zichzelf. Terwijl in het functioneren in de ‘nieuwe cultuur’ de ‘oude cultuur’ juist een bron van kracht en identiteit zou kunnen zijn die het verschil maakt.
In haar gratis E-book legt Roos uit hoe je die mix kunt bereiken en zijn handvatten te vinden voor het ondersteunen van cliënten en leerlingen in dit proces.
Interessant artikel? Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!
Mee discussiëren over dit en andere artikelen kan in onze LinkedIn-groep. Boeken over dit thema vind je op onze bronnen-pagina.
You may also like
Archieven
- april 2024
- maart 2024
- februari 2024
- januari 2024
- december 2023
- november 2023
- oktober 2023
- september 2023
- augustus 2023
- juni 2023
- mei 2023
- april 2023
- maart 2023
- februari 2023
- januari 2023
- december 2022
- november 2022
- oktober 2022
- september 2022
- juni 2022
- mei 2022
- februari 2022
- januari 2022
- december 2021
- november 2021
- oktober 2021
- september 2021
- augustus 2021
- juni 2021
- april 2021
- maart 2021
- februari 2021
- januari 2021
- november 2020
- oktober 2020
- september 2020
- augustus 2020
- juli 2020
- juni 2020
- mei 2020
- april 2020
- maart 2020
- februari 2020
- januari 2020
- december 2019
- november 2019
- oktober 2019
- september 2019
- augustus 2019
- juni 2019
- mei 2019
- april 2019
- maart 2019
- februari 2019
- januari 2019
- december 2018
- november 2018
- oktober 2018
- september 2018
- augustus 2018
- juli 2018
- juni 2018
- mei 2018
- april 2018
- maart 2018
- februari 2018
- januari 2018
- december 2017
- november 2017
- oktober 2017
- september 2017
- juni 2017
- mei 2017
- april 2017
- maart 2017
- februari 2017
- januari 2017
- december 2016
- november 2016
- oktober 2016
- september 2016
- augustus 2016
- juli 2016
- juni 2016
- mei 2016
- april 2016
- maart 2016
- februari 2016
- januari 2016
- december 2015
- november 2015
- oktober 2015
- september 2015
- augustus 2015
- juli 2015
- juni 2015
- mei 2015
- april 2015
- maart 2015
- februari 2015
- januari 2015
- december 2014
- november 2014
- oktober 2014
- september 2014
- juli 2014
- juni 2014
- mei 2014
- april 2014
- maart 2014
- februari 2014
- januari 2014
- december 2013
- november 2013
- oktober 2013
- september 2013