Maak de brug tussen taal en begrip bij LVB
On 15/02/2024 by Redactie StandardIn een tijd waarin de complexiteit van informatie alleen maar toeneemt, biedt Tessie Wittelings een verhelderend perspectief op de noodzaak van inclusieve communicatie. Haar lezing tijdens het jaarlijks LVB-congres in Utrecht, benadrukt het belang van het overbruggen van de kloof tussen complexe informatie en de begrijpelijkheid ervan voor mensen met een LVB, maar ook andere laaggeletterde mensen in ons land. Het LVB-congres kan vanaf 1 maart aanstaande nog gedurende 30 dagen on-demand gevolgd worden.
Muur van jargon
Wittelings opent haar betoog met een scherpe observatie over de alomtegenwoordige uitdagingen in de communicatie: de ondoordringbare muur van jargon, technische termen, en de algemene complexiteit die veel van de hedendaagse teksten kenmerkt. Ze benadrukt hoe deze barrières niet alleen een obstakel vormen voor mensen met een LVB, maar voor een veel breder deel van de bevolking, inclusief de 2,5 miljoen laaggeletterden in Nederland. “Eenvoudig taalgebruik is dus niet zo eenvoudig,” stelt Wittelings, waarmee ze de complexiteit van het probleem onderstreept.
Alledaagse documenten
Door middel van meerdere voorbeelden toont Wittelings aan hoe alledaagse documenten – van algemene voorwaarden tot medische bijsluiters – vaak onbegrijpelijk zijn voor de doelgroep. Ze deelt ervaringen uit haar werk bij Maasveld, waar misinterpretaties van dergelijke teksten regelmatig tot verwarring en frustratie leiden. Een innovatieve oplossing die ze noemt, is de ‘kijksluiter’, een visueel alternatief voor de traditionele bijsluiter, die informatie op een toegankelijkere manier presenteert.
Kernprincipes van inclusieve taal
Het hart van Wittelings’ presentatie ligt in het project ‘Taal voor Allemaal’, dat streeft naar een universeel toegankelijke communicatiemethode. Dit initiatief erkent de noodzaak om informatie in diverse formaten aan te bieden, variërend van geschreven tekst tot visuele en auditieve middelen, om zo tegemoet te komen aan de uiteenlopende behoeften van onder meer mensen met een LVB. Ze benadrukt het belang van co-creatie en participatie: “Schrijf het liefst de rapportages samen met je cliënt,” een aanpak die niet alleen de begrijpelijkheid van de informatie verhoogt, maar ook het gevoel van betrokkenheid en eigenaarschap bij de doelgroep versterkt.
Uitdagingen in Beeldcommunicatie
Wittelings: “Pictogrammen kunnen in één oogopslag iets duidelijk maken, maar dan moeten deze wel herkenbaar zijn.” Dit benadrukt het belang van universeel begrijpelijke symbolen, vooral op plaatsen zoals vliegvelden of stations. Echter, de uitdaging ontstaat wanneer afbeeldingen of iconen niet direct herkenbaar zijn voor de doelgroep, wat kan leiden tot verwarring en misinterpretatie.
COVID-pictogrammen
Een treffend voorbeeld dat Wittelings deelt, gaat over de interpretatie van COVID-19 gerelateerde pictogrammen. Een pictogram bedoeld om “Blijf thuis bij klachten” te communiceren, werd op verschillende manieren geïnterpreteerd, variërend van “Hier mag je binnen zijn en praten zonder mondmasker” tot “Hier moet je naartoe als je ziek bent.” Dit illustreert hoe pictogrammen, ondanks hun potentieel voor duidelijke communicatie, soms juist tot meer verwarring kunnen leiden.
De Kracht van Realistische Illustraties
Wittelings benadrukt het belang van realistische illustraties boven abstracte iconen of kinderachtige afbeeldingen. Ze haalt een voorbeeld aan van een folder over wandelen in de bergen voor mensen met een beperking, waarbij een afbeelding van een kast vol eendjes als onduidelijk en irrelevant werd ervaren om de boodschap “je gaat niet in je eentje” over te dragen. Dit onderstreept haar punt dat afbeeldingen niet alleen de boodschap moeten ondersteunen, maar ook aantrekkelijk en relevant moeten zijn voor de lezer.
Toekomstperspectieven en reflecties
Wittelings spreekt de hoop uit dat de principes van inclusieve communicatie breder zullen worden omarmd, niet alleen binnen de zorg voor mensen met een LVB maar in alle sectoren van de samenleving. Ze roept op tot een cultuurverandering waarin toegankelijke communicatie wordt gezien als een fundamenteel recht, essentieel voor de ondersteuning van zelfstandigheid en participatie in de maatschappij.
Haar congresbijdrage en de lezingen van de zes overige sprekers op het jaarlijkse LVB-congres, zijn vanaf 1 maart 2024 gedurende 30 dagen on-demand te volgen.
Tessie Wittelings is kernteamlid en projectcoördinator ‘Taal voor allemaal’. Daarnaast vervult zij de functie ondersteuningsfunctionaris cliëntparticipatie binnen Maasveld, onderdeel van Koraal Groep.
Interessant artikel? Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!
Mee discussiëren over dit en andere artikelen kan in onze LinkedIn-groep.
You may also like
Archieven
- april 2024
- maart 2024
- februari 2024
- januari 2024
- december 2023
- november 2023
- oktober 2023
- september 2023
- augustus 2023
- juni 2023
- mei 2023
- april 2023
- maart 2023
- februari 2023
- januari 2023
- december 2022
- november 2022
- oktober 2022
- september 2022
- juni 2022
- mei 2022
- februari 2022
- januari 2022
- december 2021
- november 2021
- oktober 2021
- september 2021
- augustus 2021
- juni 2021
- april 2021
- maart 2021
- februari 2021
- januari 2021
- november 2020
- oktober 2020
- september 2020
- augustus 2020
- juli 2020
- juni 2020
- mei 2020
- april 2020
- maart 2020
- februari 2020
- januari 2020
- december 2019
- november 2019
- oktober 2019
- september 2019
- augustus 2019
- juni 2019
- mei 2019
- april 2019
- maart 2019
- februari 2019
- januari 2019
- december 2018
- november 2018
- oktober 2018
- september 2018
- augustus 2018
- juli 2018
- juni 2018
- mei 2018
- april 2018
- maart 2018
- februari 2018
- januari 2018
- december 2017
- november 2017
- oktober 2017
- september 2017
- juni 2017
- mei 2017
- april 2017
- maart 2017
- februari 2017
- januari 2017
- december 2016
- november 2016
- oktober 2016
- september 2016
- augustus 2016
- juli 2016
- juni 2016
- mei 2016
- april 2016
- maart 2016
- februari 2016
- januari 2016
- december 2015
- november 2015
- oktober 2015
- september 2015
- augustus 2015
- juli 2015
- juni 2015
- mei 2015
- april 2015
- maart 2015
- februari 2015
- januari 2015
- december 2014
- november 2014
- oktober 2014
- september 2014
- juli 2014
- juni 2014
- mei 2014
- april 2014
- maart 2014
- februari 2014
- januari 2014
- december 2013
- november 2013
- oktober 2013
- september 2013