Hoogbegaafde kinderen hebben evenveel uitleg nodig
On 01/02/2017 by Redactie StandardVan hoogbegaafde kinderen wordt vaak gedacht dat zij vanzelfsprekend op de top van hun kunnen presteren. Bart Vogelaar ontdekte in zijn onderzoek dat ook deze kinderen na oefening en toelichting vooruitgang boeken op testen. Opvallend is dat ze wat dat betreft precies gelijk op gaan met hun leeftijdsgenootjes.
Wanneer kinderen getest worden tijdens een toets op school of wanneer hun leervermogen wordt getest, laten zij niet altijd hun hele kunnen zien. Testangst of een lagere zogenaamde “metacognitie” – kennis die het leren vergemakkelijkt – kunnen er de oorzaak van zijn dat een leerling beneden diens kunnen presteert. Om dit probleem te ondervangen, werden door Bart Vogelaar dynamische testen ingezet. Daarin worden de leerlingen tijdens de test getraind en wordt hun vooruitgang vastgelegd, zodat een beter beeld van het leervermogen ontstaat. ‘De gedachte is vaak dat hoogbegaafde kinderen bij dergelijke tests al hun volledige potentieel laten zien en dat zij dus geen training of uitleg nodig hebben,’ legt de ontwikkelingspsycholoog van de Universiteit Leiden uit. ‘Ik vroeg mij af of die aanname wel klopt.’
Vooruitgang meten
Voor zijn promotieonderzoek werden 522 vijf- tot tienjarige kinderen, waarvan 173 hoogbegaafde kinderen en 349 gemiddeld begaafde leerlingen, dynamisch getest met een zogeheten leerpotentieeltest. De kinderen losten analogische redeneertaken op. Deze taken bestonden uit vier vakjes met verschillende geometrische figuren. De eerste drie vakjes waren gevuld met figuren die per vakje middels bepaalde regels veranderden, bijvoorbeeld in grootte, of in positie. De kinderen moesten middels analogisch redeneren zelf de figuren tekenen die in het laatste vakje hoorden.
Startmeting
De test bestond uit een startmeting van een reeks opgaven, daarna een training en tot slot een serie opgaven als nameting. Vogelaar: ‘Dit type test geeft een beter inzicht hoe goed kinderen kunnen leren, aangezien niet alleen kan worden gemeten hoeveel kinderen vooruitgaan op een nieuwe taak, maar ook hoeveel en welke hulp zij nodig hebben voor deze vooruitgang.’
Training helpt hoogebegaafde kinderen
Uit de uitkomsten van de test bleek dat alle groepen kinderen vooruitgang lieten zien tussen de start- en nameting, maar wel met grote individuele verschillen. ‘Dus ook hoogbegaafde kinderen zijn gebaat bij uitleg en training, en laten bij testen niet altijd hun volledige leerpotentieel zien.’ Daaruit concludeert Vogelaar dat dynamisch testen een betere doorkijk biedt in het redeneervermogen en het leerproces van hoogbegaafde kinderen dan een conventionele test, zoals bijvoorbeeld een IQ-test.
Evenveel training en instructie
Wat Vogelaar helemaal verbaasde, was dat de twee groepen kinderen helemaal niet zoveel verschilden. Uit de test bleek dat hoogbegaafde kinderen dezelfde behoefte aan instructie hebben als gemiddeld begaafde kinderen en evenveel vooruitgang lieten zien tussen de voor- en de nameting. ‘De hoogbegaafde kinderen begonnen op een hoger niveau van redeneren, maar maakten een even grote stap vooruit als de gemiddeld begaafden.’ Deze uitkomsten suggereren dat zij net zoveel leren van training en instructie als gemiddeld begaafde kinderen.
Ook hoogbegaafde kinderen extra ondersteunen
Van hoogbegaafde kinderen wordt in het onderwijs vaak aangenomen dat zij er op eigen kracht kunnen komen en dat zij geen extra ondersteuning nodig hebben. Daardoor lijkt het er soms op dat ze vergeten worden. Vogelaars onderzoek toont aan dat ook hoogbegaafde kinderen gebaat zijn bij ondersteuning en extra aandacht in het onderwijs. ‘Het feit dat kinderen slim zijn, wil niet zeggen dat zij altijd op de top van hun kunnen presteren.’
Interessant artikel? Meld je dan aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!
Mee discussiëren over dit artikel? Dat kan in onze LinkedIn-groep!
You may also like
Archieven
- april 2024
- maart 2024
- februari 2024
- januari 2024
- december 2023
- november 2023
- oktober 2023
- september 2023
- augustus 2023
- juni 2023
- mei 2023
- april 2023
- maart 2023
- februari 2023
- januari 2023
- december 2022
- november 2022
- oktober 2022
- september 2022
- juni 2022
- mei 2022
- februari 2022
- januari 2022
- december 2021
- november 2021
- oktober 2021
- september 2021
- augustus 2021
- juni 2021
- april 2021
- maart 2021
- februari 2021
- januari 2021
- november 2020
- oktober 2020
- september 2020
- augustus 2020
- juli 2020
- juni 2020
- mei 2020
- april 2020
- maart 2020
- februari 2020
- januari 2020
- december 2019
- november 2019
- oktober 2019
- september 2019
- augustus 2019
- juni 2019
- mei 2019
- april 2019
- maart 2019
- februari 2019
- januari 2019
- december 2018
- november 2018
- oktober 2018
- september 2018
- augustus 2018
- juli 2018
- juni 2018
- mei 2018
- april 2018
- maart 2018
- februari 2018
- januari 2018
- december 2017
- november 2017
- oktober 2017
- september 2017
- juni 2017
- mei 2017
- april 2017
- maart 2017
- februari 2017
- januari 2017
- december 2016
- november 2016
- oktober 2016
- september 2016
- augustus 2016
- juli 2016
- juni 2016
- mei 2016
- april 2016
- maart 2016
- februari 2016
- januari 2016
- december 2015
- november 2015
- oktober 2015
- september 2015
- augustus 2015
- juli 2015
- juni 2015
- mei 2015
- april 2015
- maart 2015
- februari 2015
- januari 2015
- december 2014
- november 2014
- oktober 2014
- september 2014
- juli 2014
- juni 2014
- mei 2014
- april 2014
- maart 2014
- februari 2014
- januari 2014
- december 2013
- november 2013
- oktober 2013
- september 2013