“Onveilige gehechtheid is geen stoornis”
On 03/03/2020 by Redactie StandardArno Derikx spreekt op het congres over ouder-kind interacties over gehechtheid. Als mediapartner van het congres interviewde Blik op Hulp hem over zijn bijdrage.
Beschikbare volwassene
Het is onmogelijk om over ouder-kind interacties te praten, zonder het over gehechtheid te hebben. Dat de manier waarop ouders met hun kinderen omgaan, consequenties heeft voor de toekomstige gehechtheidsrelaties van het kind, is voor iedere hulpverlener vanzelfsprekend. Maar welke ingrediënten moeten er dan minimaal zijn om tot een goede hechting te kunnen komen? “Om tot gehechtheid te kunnen komen is minstens een voldoende beschikbare volwassene nodig waarmee het kind kan interacteren. Veilige gehechtheid ontstaat doordat het kind kan rekenen op een voldoende beschikbare en voldoende sensitief-responsief reagerende volwassene”, legt de jeugdhulpverlener uit. “En een ouder hoeft ook niet perfect sensitief en responsief te zijn. Als een op de vijf interacties slaagt, dan is dat al voldoende om te komen tot veilige gehechtheid”.
Zijns-gegeven
Vaak wordt gedrag dat voortkomt uit een problemen in de gehechtheid gezien als gedrag waarvoor een kind in een bepaalde situatie kan kiezen. Dat blijkt echter niet zo te zijn. Derikx: “Gehechtheid is een zijns-gegeven en is er altijd. Gehechtheidsgedrag is er bij stress, spanning, pijn, verdriet… kortom: als je de ander nodig hebt. Het is geen keuze, geen besluit dat wel of niet genomen kan worden, maar een must. Verbindingsverlangen is er altijd, waarbij het kind alles in het werk stelt om de volwassene aan zich te doen hechten. Het is geen kwestie van denken, willen, zin krijgen of wat dan ook. Zulk gedrag komt uit een veel diepere laag en hoeft op dat moment niets te maken te hebben met jou en de relatie die de ander met jou heeft”, aldus Derikx. “Gehechtheid is het basiswerkmodel in het brein over hoe de wereld in elkaar zit. Het één kan dus niet zonder het andere”.
Onveilige gehechtheid is geen stoornis
Een verstoorde ouder kind interactie op latere leeftijd kan op den duur van invloed zijn op de gehechtheid. Het is echter een hardnekkig misverstand om te denken dat een onveilige gehechtheid een soort stoornis is. Derikx: “Bij een stoornis hebben we het over reactieve hechtingsstoornis. Dat is echt hele andere koek dan een onveilige gehechtheid. Een onveilige gehechtheid is trouwens ook een prima werkmodel. Dat is namelijk een optimale oplossing voor een minder optimale omgeving. Het probleem zit hem dan ook vooral bij de desorganisatie en de ontregeling die het met zich mee brengt. Het brein van het kind gaat in de overlevingsstand en het gedrag dat daaruit voortkomt, wordt door de omgeving niet altijd als prettig ervaren. Maar dat neemt niet weg dat dat gedrag wel hartstikke functioneel is voor het kind”.
Lange adem
Als hulpverleners gunnen we ieder kind en iedere ouder een goede, veilige gehechtheid. Dat roept de vraag op hoe je als hulpverlener kunt bijdragen aan het ontstaan van de randvoorwaarden waarbinnen dat mogelijk is. Wat moet je doen en laten? “Hulpverlening die gericht is op gehechtheid moet zich realiseren dat beïnvloeding van gehechtheid een kwestie van een heel lange adem is met veel herhaling”, zo heeft Derikx in zijn werk ervaren. “Als je dat als hulpverlener niet waar kunt maken, dan zul je je extra moeten richten op de gehechtheidsfiguren rond het kind die dat wel kunnen. Wie staat er over vijf jaar nog steeds bij dit kind? Dikke kans dat jij als hulpverlener dat niet bent…”.
Tenslotte merkt Derikx op dat dit onderwerp vooral veel nuance behoeft. “In de loop van dit interview ben ik op bepaalde punten ‘kort door de bocht’ gegaan. De werkelijkheid is echter dat bijna alles wat ik gezegd heb nuancering nodig heeft”. In zijn bijdrage aan het congres over ouder-kind interacties zal Arno Derikx dan ook gedurende een uur in alle nuance stilstaan bij het hoe en wat van hulpverlening en ondersteuning bij ouder-kind interacties.
[team title=”Arno Derikx” subtitle=”” url=”” image=”https://blikophulp.nl/wp-content/uploads/2020/03/Arno-Derikx.jpg”]Arno is contextueel en systemisch opgeleid en is gespecialiseerd in de begeleiding van professionals binnen diverse hulpverleningsvormen waaronder ambulante- en residentiële pleegzorg. Hij werkt bij Hoeve de Kaolder als coach voor medewerkers van de Mutsaersstichting.[/team]
Interessant artikel? Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!
Mee discussiëren over dit en andere artikelen kan in onze LinkedIn-groep.
You may also like
Archieven
- april 2024
- maart 2024
- februari 2024
- januari 2024
- december 2023
- november 2023
- oktober 2023
- september 2023
- augustus 2023
- juni 2023
- mei 2023
- april 2023
- maart 2023
- februari 2023
- januari 2023
- december 2022
- november 2022
- oktober 2022
- september 2022
- juni 2022
- mei 2022
- februari 2022
- januari 2022
- december 2021
- november 2021
- oktober 2021
- september 2021
- augustus 2021
- juni 2021
- april 2021
- maart 2021
- februari 2021
- januari 2021
- november 2020
- oktober 2020
- september 2020
- augustus 2020
- juli 2020
- juni 2020
- mei 2020
- april 2020
- maart 2020
- februari 2020
- januari 2020
- december 2019
- november 2019
- oktober 2019
- september 2019
- augustus 2019
- juni 2019
- mei 2019
- april 2019
- maart 2019
- februari 2019
- januari 2019
- december 2018
- november 2018
- oktober 2018
- september 2018
- augustus 2018
- juli 2018
- juni 2018
- mei 2018
- april 2018
- maart 2018
- februari 2018
- januari 2018
- december 2017
- november 2017
- oktober 2017
- september 2017
- juni 2017
- mei 2017
- april 2017
- maart 2017
- februari 2017
- januari 2017
- december 2016
- november 2016
- oktober 2016
- september 2016
- augustus 2016
- juli 2016
- juni 2016
- mei 2016
- april 2016
- maart 2016
- februari 2016
- januari 2016
- december 2015
- november 2015
- oktober 2015
- september 2015
- augustus 2015
- juli 2015
- juni 2015
- mei 2015
- april 2015
- maart 2015
- februari 2015
- januari 2015
- december 2014
- november 2014
- oktober 2014
- september 2014
- juli 2014
- juni 2014
- mei 2014
- april 2014
- maart 2014
- februari 2014
- januari 2014
- december 2013
- november 2013
- oktober 2013
- september 2013