Volgens Dr. Erik de Soir, expert op het gebied van crisispsychologie, is het belangrijk dat hulpverleners en leerkrachten beschikken over een set aan interventieprincipes en actiepunten in de acute fase na een potentieel traumatiserende gebeurtenis. Tegelijkertijd stelt hij vast dat de kennis daarover nog vaak stevig tekort schiet: “De ervaring leert dat er in deze acute fase vaak grote fouten worden gemaakt die later rechtstreeks zullen samenhangen met de redenen waarom de verwerking van wat er is gebeurd vastloopt.” Erik verzorgt onder meer een online masterclass rondom dit thema, waarvan Blik op Hulp mediapartner is.
Verschillende stappen
Erik legt uit dat het herkennen en ingrijpen bij potentieel traumatiserende gebeurtenissen uit verschillende stappen bestaat. Hij merkt op: “Psychologische stabilisatie en eerste psychologische hulp bestaat uit acties die op zich eenvoudig en doelgericht zijn, maar vaak weten eerst aanwezige hulpverleners niet wat doen of stellen ze wat onbeholpen vragen die nergens heen leiden.” Hij benadrukt het belang van training en juiste communicatie, waarbij hij zegt: “First responders opleiden en trainen betekent dus ook dat je hen de juiste woorden leert uitspreken. Positieve en vertrouwenwekkende communicatie gebruiken in plaats van onduidelijke en angst inducerende taal.”
Samenwerking first responders en psychosociale hulpverleners
Volgens Erik de Soir is er een schaarste aan opleiding in crisispsychologie. Hij pleit voor een betere samenwerking tussen first responders en psychosociale hulpverleners. Hij zegt: “Net zoals een brandweer- of politieofficier geen psychotrauma therapie zal aanbieden, zal een psychotrauma therapeut vaak niet weten waaruit acute psychologische opvang moet bestaan.” Hij benadrukt het belang van psychologen op het terrein en noemt zijn eigen betrokkenheid als brandweerpsycholoog: “Juiste verwerking begint dus met een juiste eerste opvang.”
Training en debriefing
Erik de Soir benadrukt het belang van multidisciplinaire samenwerking en kennisdeling. Hij zegt: “Professionals moeten hun plek zeer goed kennen in de hele ketting… Kennis vanuit verschillende disciplines moet worden samengelegd met respect voor eenieders eigenheid.” Hij benadrukt het belang van training en debriefing: “Multidisciplinaire training en kruisbestuiving is dus belangrijk… samen nabespreken en debriefing met alle disciplines rond de tafel.”
Hokjesmentaliteit
Volgens Erik de Soir is een verandering in de hokjesmentaliteit nodig. Hij zegt: “Ik zou de hokjesmentaliteit nog meer willen zien veranderen… de integratie van mental health professionals in de terreindiensten die er bij calamiteiten als eerste bij zijn, dat kan nog veel beter.” Hij pleit voor meer training en investeringen in preventie: “Ook op scholen is meer opleiding en training nodig. Het is net daarom dat mijn echtgenote, als rouwexpert, bezig is met de uitbouw van een scholeninterventie team. Nu komen de noodtelefoontjes nog teveel bij ons persoonlijk binnen. Een school zit in de penarie en belt midden in een volle crisis, vaak op onherbergzame uren, naar ons. Als hulpverleners ‘pur sang’ willen we niemand in de kou laten staan en dan schieten we in actie, maar er zou veel meer moeten worden geïnvesteerd in pre-incident training en de uitbouw van een quick reaction team.”
Zelfzorg
Erik de Soir benadrukt het belang van zelfzorg voor trauma- en rouwprofessionals. Hij deelt zijn eigen aanpak: “Ikzelf blijf als ex-militair hard inzetten op mijn fysieke conditie en ben elke dag met meditatie en Oosterse bewegingsleer bezig… Je veerkracht of je mentale weerbaarheid is niet onuitputtelijk.” Hij waarschuwt voor secundaire traumatisering: “Via een proces van secundaire traumatisering kan de job die je maakte je uiteindelijk ook doen kraken… don’t let this happen to you!”
Op zaterdag 11 november 2023 zal Erik tussen 10.00 en 12.00 uur over dit onderwerp de online masterclass “CRASH: zorgzaam omgaan met acute opvang na trauma en abrupt verlies” verzorgen.
Dr. Erik de Soir is crisispsycholoog en gepromoveerd in zowel de psychologie als de sociale en militaire wetenschappen. Hij is ook oorlogsveteraan en zen-boeddhist. Als brandweerpsycholoog werkt Erik bij de Brandweer- en Dringende Geneeskundige Hulpverleningszone Noord-Limburg (B) en verleent psychologische crisisopvang en begeleiding aan getroffenen van verkeersongevallen, branden, collectieve noodsituaties en oorlogssituaties. Hij doceert crisispsychologie aan universiteiten in binnen- en buitenland.
Interessant artikel? Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!
Mee discussiëren over dit en andere artikelen kan in onze LinkedIn-groep.
You may also like
Posttraumatische stresssymptomen bij mensen met een verstandelijke beperking
6 tips voor het kiezen van bij- en nascholing
Jonge kinderen met autisme: Hyperfocus, ‘plakkerige aandacht’ en ‘springerige aandacht’
