Sociaal inzicht belangrijk voor schoolprestaties
On 19/05/2015 by Redactie StandardJeffrey Derks onderzocht bij middelbare scholieren hoe sociaal inzicht zich tijdens de adolescentie ontwikkelt en dat samenhangt met andere factoren die belangrijk zijn tijdens de adolescentie. De adolescentie is immers een periode van ingrijpende lichamelijke, emotionele sociale veranderingen. Derks vond onder andere dat sociaal cognitieve factoren, zoals het herkennen van emoties in de ogen van anderen en het gebruik van empathie in het dagelijks leven, positief samenhangen met schoolprestaties voor de vakken Nederlands en Engels.
Sociale ontwikkeling en schoolprestaties
Sociale cognitie is een verzamelwoord voor denkprocessen die te maken hebben met alledaags sociaal functioneren. Sociaal-cognitieve ontwikkeling is een belangrijk onderdeel van de rijpingsprocessen die tijdens de adolescentie plaatsvinden. Individuele verschillen in deze sociaal-cognitieve factoren blijken voorspellend voor de schoolcijfers op de vakken Nederlands en Engels in het daaropvolgende jaar. “Hieruit blijkt dat sociaal-cognitieve ontwikkeling niet alleen belangrijk is voor het vormen van vriendschappen en het voorkomen slachtoffer te worden van pestgedrag, maar ook positief bijdraagt aan de bredere ontwikkeling van een adolescent, zoals bijvoorbeeld de schoolprestaties”, aldus Derks.
Vertrouwen in de adolescentie
Derks keek ook naar de rol die vertrouwen speelt in sociale relaties tijdens de adolescentie. Hiervoor gebruikte hij een sociaal dilemma in de vorm van het spel de ‘Trust Game’. Hierin krijgt één speler een geldbedrag dat hij kan investeren in de andere speler. Investeren kan leiden tot een verhoogde winst voor de eerste speler, maar hij loopt ook het risico om door de tweede speler afgezet te worden. Hoe meer geld spelers investeren, des te meer vertrouwen ze in anderen hebben. Hij ontdekte dat, hoewel meisjes hoger scoren op vrijwel alle maten van sociale cognitie, jongens meer vertrouwen laten zien in de Trust Game. Dit gaat in tegen het stereotype beeld dat meisjes willen samenwerken en jongens alleen gemotiveerd worden door competitie. Vertrouwen kan mogelijk gebruikt worden om jongens te motiveren samen te werken, bijvoorbeeld in het onderwijs. Wel waarschuwt Derks voor het aanpassen van onderwijspraktijken op deze inzichten, omdat de wetenschap nog niet zo ver is dat er sluitende conclusies getrokken kunnen worden over sekseverschillen in het onderwijs.