Gedrag begeleiders bij agressie grotendeels bepaald door context
On 29/01/2019 by Redactie StandardContextfactoren, zoals bijvoorbeeld kenmerken van het team en de groep cliënten met een (L)VB hebben een grotere invloed op de houding en het gedrag van begeleiders ten aanzien van agressie dan individuele begeleider-kenmerken. Dat concludeert Maartje Knotter in haar proefschrift. Tegelijkertijd stelt zij vast dat trainingsprogramma’s om begeleiders te scholen in de omgang met agressie, nauwelijks aandacht hebben voor beïnvloeding van het team en inbedding in een organisatieklimaat. Knotter onderzocht in verschillende studies respectievelijk 121 en 475 begeleiders, die verdeeld waren over 71 teams binnen 8 organisaties in de zorg voor mensen met een (licht) verstandelijke beperking. Op het jaarlijks congres over externaliserende gedragsproblemen zal zij uitvoerig stilstaan bij de factoren die bijdragen aan een goede omgang met agressie binnen de zorg voor mensen met een (licht) verstandelijke beperking.
Teamprocessen
“Organisaties in de zorg voor mensen met (L)VB zouden meer aandacht moeten hebben voor de invloed van teamprocessen op het handelen van begeleiders”, stelt Knotter. “Niet alleen door aandacht te hebben voor formele teamprocessen, maar ook en wellicht vooral voor de informele teamprocessen. Het werkklimaat wordt echter zeker ook beïnvloed door een organisatieklimaat. Het is voor zorgorganisaties dus balanceren tussen het bieden van een veilig werkklimaat aan begeleiders en het bieden van ondersteuning met ruimte voor zelfbepaling aan mensen met een verstandelijke beperking. Juist ook als die om welke reden dan ook kampen met agressieproblemen”.
Irritant
Vaak wordt er hard geoordeeld over mensen met de kenmerken van een (licht) verstandelijke beperking. Knotter verzet zich daar met klem tegen. “Deze mensen moeten, zelfs als zij zich agressief gedragen, beschouwd worden als personen met rechten en mogelijkheden. Het zijn mensen met behoefte aan afgestemde ondersteuning. Te vaak worden deze mensen nog gezien als complexe, grens overschrijdende en irritante personen. Hun agressie of boosheid kan soms een reactie op een door hen ervaren bedreigende of stressvolle situatie zijn. Het is daarom altijd belangrijk de achterliggende oorzaken te onderzoeken wanneer je in aanraking komt met een situatie waarbij iemand met een verstandelijke beperking agressief is. Je moet je telkens afvragen wat de mogelijke verklaringen zijn voor dit gedrag en wat de achterliggende noden zijn”.
Interventies
Niet alleen de organisatie en de basishouding van hulpverleners en begeleiders zijn volgens Knotter van belang. “In interventies die als doel hebben de agressieproblemen van een persoon met een verstandelijke beperking te verminderen, moet op zijn minst aandacht zijn voor het verminderen van stressvolle ervaringen en situaties in het leven van die persoon. Ook moeten ze gericht zijn op het verbeteren van de kwaliteit van het contact met belangrijke anderen. Dat kan bijvoorbeeld door begeleiders te trainen op welke wijze zij kunnen motiveren en ondersteunen bij het maken van eigen keuzes”.
Kwaliteit van leven
Aandacht voor de kwaliteit van het leef-, werk- of schoolklimaat van mensen met een (L)VB in interventies zouden volgens Knotter kunnen resulteren in een hogere kwaliteit van leven. Knotter: “De personen die veel kleur geven aan dit klimaat zijn de begeleiders. Zij hebben daarbij, net zoals de persoon met een beperking zelf, recht op een kwalitatief goed werkklimaat met optimale ondersteuning vanuit de organisatie”.
Interessant artikel? Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!
Mee discussiëren over dit en andere artikelen kan in onze LinkedIn-groep. Boeken over autisme vind je op onze bronnen-pagina.
You may also like
Archieven
- maart 2024
- februari 2024
- januari 2024
- december 2023
- november 2023
- oktober 2023
- september 2023
- augustus 2023
- juni 2023
- mei 2023
- april 2023
- maart 2023
- februari 2023
- januari 2023
- december 2022
- november 2022
- oktober 2022
- september 2022
- juni 2022
- mei 2022
- februari 2022
- januari 2022
- december 2021
- november 2021
- oktober 2021
- september 2021
- augustus 2021
- juni 2021
- april 2021
- maart 2021
- februari 2021
- januari 2021
- november 2020
- oktober 2020
- september 2020
- augustus 2020
- juli 2020
- juni 2020
- mei 2020
- april 2020
- maart 2020
- februari 2020
- januari 2020
- december 2019
- november 2019
- oktober 2019
- september 2019
- augustus 2019
- juni 2019
- mei 2019
- april 2019
- maart 2019
- februari 2019
- januari 2019
- december 2018
- november 2018
- oktober 2018
- september 2018
- augustus 2018
- juli 2018
- juni 2018
- mei 2018
- april 2018
- maart 2018
- februari 2018
- januari 2018
- december 2017
- november 2017
- oktober 2017
- september 2017
- juni 2017
- mei 2017
- april 2017
- maart 2017
- februari 2017
- januari 2017
- december 2016
- november 2016
- oktober 2016
- september 2016
- augustus 2016
- juli 2016
- juni 2016
- mei 2016
- april 2016
- maart 2016
- februari 2016
- januari 2016
- december 2015
- november 2015
- oktober 2015
- september 2015
- augustus 2015
- juli 2015
- juni 2015
- mei 2015
- april 2015
- maart 2015
- februari 2015
- januari 2015
- december 2014
- november 2014
- oktober 2014
- september 2014
- juli 2014
- juni 2014
- mei 2014
- april 2014
- maart 2014
- februari 2014
- januari 2014
- december 2013
- november 2013
- oktober 2013
- september 2013