“Slechte executieve functies kunnen bijdragen aan asociaal gedrag”
On 29/08/2023 by Redactie Standard“Executieve functies zijn de cognitieve processen die doelgericht gedrag aansturen vanuit de prefrontale cortex in onze hersenen”, legt Evelien Platje uit. Deze functies, onder andere flexibiliteit, inhibitie, en het werkgeheugen, spelen een cruciale rol in onze besluitvormingsprocessen en impulscontrole. Volgens Platje is het belangrijk voor hulpverleners en leerkrachten om zich bewust te zijn van verschillende opvattingen over de definitie en de breedte van het begrip executieve functies. Zij spreekt op 9 november aanstaande op het congres over executieve functies waar Blik op Hulp mediapartner van is.
Executieve Functies en Antisociaal Gedrag
Platje legt uit dat er wat betreft crimineel en antisociaal gedrag, vooral een sterke link is met problemen met het werkgeheugen. “Als iemand te weinig informatie in het werkgeheugen vast kan houden, wordt het erg moeilijk om bijvoorbeeld verschillende perspectieven of opties te vergelijken, doelen te stellen waarbij meerdere zaken een rol spelen, consequenties te overzien.” Dit kan leiden tot impulsieve beslissingen, zoals het vasthouden aan oude, destructieve patronen, zoals het oplossen van sociale problemen met agressie en financiële problemen met diefstal of dealen.
Problemen met inhibitie, of impulscontrole, worden ook vaak gevonden bij jongeren met antisociaal of crimineel gedrag. Platje benadrukt dat het belangrijk is om te begrijpen dat niet iedereen met crimineel of antisociaal gedrag ook problemen met executieve functies heeft.
Problemen zijn vaak onderliggend aan andere problemen
Het signaleren van problemen met executieve functies kan uitdagend zijn, omdat deze problemen vaak onderliggend zijn aan andere problemen. “Het kan handig zijn om via een neuropsychologisch onderzoek zicht te krijgen op deze problemen”, zegt Evelien Platje. Ze benadrukt echter dat de resultaten van dergelijke onderzoeken momentopnames zijn en dat ze mogelijk kunnen variëren door factoren zoals stress.
“Naarmate hulpverleners meer kennis over executieve functies hebben en meer ervaring met jongeren met problemen in het executief functioneren herken je deze uiteraard sneller,” stelt Platje. Ze waarschuwt echter voor de valkuil van het te snel denken te herkennen van executieve functieproblemen, na bijvoorbeeld het volgen van een cursus. Het is belangrijk om te onderscheiden wanneer problemen in het executief functioneren daadwerkelijk bijdragen aan crimineel en antisociaal gedrag.
Betrekken van het sociale netwerk
Het betrekken van het sociale netwerk van een jongere is cruciaal bij het omgaan met problemen in het executief functioneren. Psycho-educatie kan een nuttig hulpmiddel zijn om zelfbewustzijn bij de jongere en begrip vanuit hun directe omgeving te vergroten. voor. “Ervaringsdeskundige jongeren geven vaak aan dat ze willen dat er meer met hen wordt gepraat in plaats van over hen,” merkt Platje daarnaast op. Door in te zetten op een positieve benadering, kunnen hulpverleners en onderwijsprofessionals werken aan het opbouwen van sterke relaties en het creëren van effectieve ondersteuningsplannen.
Hoe professionals hun kennis kunnen inzetten
Evelien Platje adviseert professionals om problemen met executieve functies en antisociaal en crimineel gedrag te bekijken vanuit het perspectief van de jongere zelf en niet als op zichzelf staande problemen. Ze stelt voor om de sterke kanten van jongeren te benadrukken, waarbij het doel is om betere resultaten te bereiken door te focussen op wat iemand goed kan, waar ze in willen verbeteren en waar ze naartoe willen werken.
Dr. Evelien Platje spreekt tijdens het congres over Executieve functies op 9 november a.s. te Eindhoven.
Evelien Platje werkt bij de Hogeschool Utrecht als senior onderzoeker binnen het lectoraat Kennisanalyse Sociale Veiligheid en is hogeschoolhoofddocent. Vanaf haar promotieonderzoek naar neurobiologie en antisociaal gedrag bij de VU houdt zij zich al bezig met neurocriminologie. Daarna heeft zij nog als universitair docent bij de Universiteit Leiden en de VU gewerkt en bij het wetenschappelijk onderzoeks- en documentatiecentrum (WODC).
Interessant artikel? Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief en mis nooit meer iets!
Mee discussiëren over dit en andere artikelen kan in onze LinkedIn-groep.
You may also like
Archieven
- april 2024
- maart 2024
- februari 2024
- januari 2024
- december 2023
- november 2023
- oktober 2023
- september 2023
- augustus 2023
- juni 2023
- mei 2023
- april 2023
- maart 2023
- februari 2023
- januari 2023
- december 2022
- november 2022
- oktober 2022
- september 2022
- juni 2022
- mei 2022
- februari 2022
- januari 2022
- december 2021
- november 2021
- oktober 2021
- september 2021
- augustus 2021
- juni 2021
- april 2021
- maart 2021
- februari 2021
- januari 2021
- november 2020
- oktober 2020
- september 2020
- augustus 2020
- juli 2020
- juni 2020
- mei 2020
- april 2020
- maart 2020
- februari 2020
- januari 2020
- december 2019
- november 2019
- oktober 2019
- september 2019
- augustus 2019
- juni 2019
- mei 2019
- april 2019
- maart 2019
- februari 2019
- januari 2019
- december 2018
- november 2018
- oktober 2018
- september 2018
- augustus 2018
- juli 2018
- juni 2018
- mei 2018
- april 2018
- maart 2018
- februari 2018
- januari 2018
- december 2017
- november 2017
- oktober 2017
- september 2017
- juni 2017
- mei 2017
- april 2017
- maart 2017
- februari 2017
- januari 2017
- december 2016
- november 2016
- oktober 2016
- september 2016
- augustus 2016
- juli 2016
- juni 2016
- mei 2016
- april 2016
- maart 2016
- februari 2016
- januari 2016
- december 2015
- november 2015
- oktober 2015
- september 2015
- augustus 2015
- juli 2015
- juni 2015
- mei 2015
- april 2015
- maart 2015
- februari 2015
- januari 2015
- december 2014
- november 2014
- oktober 2014
- september 2014
- juli 2014
- juni 2014
- mei 2014
- april 2014
- maart 2014
- februari 2014
- januari 2014
- december 2013
- november 2013
- oktober 2013
- september 2013